
Maruti Suzuki Victoris CBG : सुझुकी (Suzuki) कंपनी केवळ वाहने बनवत नाही, तर ती पर्यावरपूरक आणि सामाजिक बदलांसाठीही कार्यरत आहे. जपान मोबिलिटी शो २०२५ मध्ये सुझुकीने आपला महत्त्वाकांक्षी CBG (कॉम्प्रेस्ड बायोगॅस) उपक्रम सादर केला, जो विशेषतः भारतातील ग्रामीण भागासाठी तयार करण्यात आला आहे. २०२२ पासून सुरू झालेल्या या प्रकल्पाचा मुख्य उद्देश भारतातील ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला पुनरुज्जीवित करणे आणि त्याच वेळी हरित (green) वाहतुकीला प्रोत्साहन देणे हा आहे.
सुझुकीच्या या उपक्रमाचे मूळ साधे आणि प्रभावी आहे. दुग्धजन्य पदार्थांच्या कचऱ्याचे (dairy-waste) बायोगॅसमध्ये रूपांतर करणे. ग्रामीण भारतात मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध असलेल्या या 'कचऱ्याचे' मूल्यवान इंधनात रूपांतर करणे, हा एक दुहेरी फायदा आहे. यामुळे गावांतील शेतकऱ्यांसाठी उत्पन्नाचा एक नवीन आणि शाश्वत स्रोत निर्माण होतो, ज्यामुळे ग्रामीण अर्थव्यवस्था मजबूत होते. या बायोगॅसवर प्रक्रिया करून तयार होणारा कॉम्प्रेस्ड बायोगॅस (CBG) मग वाहनांसाठी इंधन म्हणून वापरला जातो. अशा प्रकारे, सुझुकी कचरा व्यवस्थापन आणि वाहतूक (mobility) या दोन महत्त्वाच्या क्षेत्रांना एकाच वेळी जोडत आहे.
या संपूर्ण CBG उपक्रमासाठी सुझुकीने आपले Victoris (परदेशी मॉडेल) हे एसयूव्ही मॉडेल 'हेलो प्रॉडक्ट' (Halo Product) म्हणून निवडले आहे. Victoris एसयूव्हीचे डिझाइन आणि तंत्रज्ञान या नवीन इंधनासाठी विशेषतः अनुकूल बनवले आहे.
गतिशीलतेच्या (Mobility) दृष्टिकोनातून Victoris ची सर्वात खास गोष्ट म्हणजे तिचा CNG/CBG टँक लावण्याची जागा. पारंपरिक CNG वाहनांमध्ये टँक डिकीमध्ये (luggage compartment) असतो, ज्यामुळे सामानाची जागा कमी होते. मात्र, Victoris CBG आवृत्तीत हा टँक वाहनाच्या फ्लोअरखाली (beneath the vehicle floor) ठेवण्यात आला आहे. यामुळे डिकीची क्षमता (boot capacity) वाढते आणि ग्राहकाला इंधनाचा पर्यायी स्रोत वापरूनही पूर्ण एसयूव्हीचा अनुभव मिळतो.
Victoris एसयूव्ही एक फीचर-समृद्ध (feature-rich) मल्टी-पॉवरट्रेन वाहन म्हणून विकसित केली जात आहे. म्हणजेच, ही एसयूव्ही फक्त CBG पुरती मर्यादित नाही. यात पेट्रोल माईल्ड हायब्रिड, स्ट्रॉंग हायब्रिड आणि फॅक्टरी-फिटेड CNG (अंडर-बॉडी टँक डिझाइनसह) असे विविध पर्याय उपलब्ध आहेत.
Victoris CBG ची लांबी ४,३६० मिमी, रुंदी १,७९५ मिमी आणि उंची १,६५५ मिमी आहे.
हे मॉडेल सुझुकीच्या व्यापक धोरणाचा एक भाग आहे, ज्यात पर्यायी इंधन (CNG/बायोमिथेन) आणि नवीन गतिशीलता उपायांचा वापर करण्यावर भर दिला गेला आहे. Victoris सारख्या महत्त्वाच्या मॉडेलला CBG कथेशी जोडण्याचा सुझुकीचा निर्णय दर्शवतो की, त्यांचे प्लॅटफॉर्म अत्यंत लवचिक (flexible) आहे आणि बायोगॅस तंत्रज्ञानाची दीर्घकाळ प्रासंगिकता (long-term relevance) कंपनीने ओळखली आहे.
थोडक्यात, सुझुकीचा CBG उपक्रम केवळ पर्यायी इंधनाबद्दल नाही, तर तो सामाजिक आणि आर्थिक बदलांचा एक प्रयत्न आहे. यातून ग्रामीण कचऱ्याचे मूल्य वाढेल आणि भारतीय ग्रामीण भागाला स्वच्छ, शाश्वत भविष्याच्या दिशेने प्रगती करण्यास मदत मिळेल.