काहीजण कधीतरी चित्रपट पाहतात, तर काहीजण सतत चित्रपट पाहतात. काही जणांना तर थोडा जरी रिकामा वेळ मिळाला तरी ते चित्रपटच पाहत बसतात. जास्त चित्रपट पाहणाऱ्यांबद्दल मानसशास्त्र काय सांगते, याबद्दल जाणून घ्या.
मानसशास्त्रानुसार, आपल्या आवडीच्या सवयी आणि मनोरंजनाची पद्धत आपले मानसशास्त्र काही प्रमाणात दर्शवते. चित्रपट पाहणे ही देखील अशीच एक सवय आहे. काहीजण कधीतरी चित्रपट पाहतात, तर काहीजण जास्त चित्रपट पाहणे पसंत करतात. अशा जास्त चित्रपट पाहणाऱ्यांचे मानसशास्त्र कसे असते, या प्रश्नावर मानसशास्त्रज्ञ काही रंजक गोष्टी सांगतात. त्या काय आहेत हे सविस्तर जाणून घेऊया.
27
या लोकांचा स्वभाव कसा असतो...
जास्त चित्रपट पाहणारे लोक साधारणपणे भावनांच्या जवळ असणारे असतात, असे तज्ज्ञ सांगतात. कथा, पात्रे, भावना, संगीत यांसारख्या गोष्टी त्यांच्यावर खोलवर परिणाम करतात. त्यामुळे त्यांच्यात इतरांच्या भावना लवकर समजून घेण्याची क्षमता असते. मानसशास्त्रात याला 'एम्पथी' (empathy) म्हणतात. चित्रपटातील पात्रांच्या दुःखात आणि आनंदात सामील होणारे लोक वास्तविक जीवनातही सहानुभूती दाखवण्याची शक्यता जास्त असते, असे संशोधनातून समोर आले आहे.
37
या क्षेत्रांमध्ये जास्त रस असतो
जास्त चित्रपट पाहणाऱ्यांमध्ये कल्पनाशक्ती जास्त असते, असे मानसशास्त्र सांगते. चित्रपट आपल्याला कथांच्या जगात घेऊन जातात, त्यामुळे त्यांचे विचार सर्जनशील बनतात. कथांची कल्पना करणे, वेगळ्या जगात जगत असल्याचा अनुभव घेणे, या गोष्टी त्यांच्यात नैसर्गिकरित्या येतात. म्हणूनच लेखन, डिझाइन, संगीत, व्हिडिओ क्रिएशन यांसारख्या क्षेत्रांमध्ये त्यांना रस असण्याची शक्यता जास्त असते.
मानसशास्त्रानुसार, जास्त चित्रपट पाहणाऱ्यांमध्ये आत्म-जागरूकता देखील काही प्रमाणात वाढते. काही चित्रपट आपल्याला जीवनाबद्दल प्रश्न विचारण्यास आणि विचार करण्यास प्रवृत्त करतात. असे चित्रपट पाहणारे लोक त्यांचे निर्णय, नाती आणि ध्येयांविषयी विचार करण्याची शक्यता असते. विशेषतः प्रेरणादायी किंवा जीवनमूल्यांवर आधारित चित्रपट वैयक्तिक विकासासाठी प्रेरणास्रोत बनू शकतात.
57
तज्ज्ञांचा इशारा
तणाव, अभ्यास किंवा वैयक्तिक समस्यांपासून काही काळ दूर राहण्याची भावना देखील काही लोकांना चित्रपटांकडे आकर्षित करू शकते. खरं तर, मनाला आराम देणे आवश्यक आहे. पण त्यासाठी चित्रपट हाच एकमेव मार्ग बनला, तर वास्तविक जीवनातील समस्यांना तोंड देण्याचे धैर्य कमी होण्याचा धोका असतो, असा इशारा तज्ज्ञ देतात.
67
नकारात्मक परिणाम
जास्त चित्रपट पाहण्याचे काही नकारात्मक परिणाम देखील असू शकतात, असे मानसशास्त्रज्ञ सांगतात. जास्त वेळ स्क्रीनसमोर घालवल्यामुळे झोपेच्या सवयी बिघडणे, अभ्यास किंवा कामावर लक्ष कमी होणे यांसारख्या समस्या उद्भवू शकतात. तसेच, चित्रपटांमध्ये दाखवलेल्या काल्पनिक जीवनाची वास्तविक जीवनाशी तुलना केल्यामुळे असमाधान किंवा निराशा येऊ शकते.
77
मर्यादा आवश्यक आहे
चित्रपट हे आनंद आणि मनोरंजनासाठी पाहिले पाहिजेत, पण ते आपल्या जीवनावर नियंत्रण ठेवतील इतके पाहू नयेत. योग्य वेळ, मर्यादा आणि समजदारीने चित्रपट पाहिल्यास ते आपल्या मनासाठी एक चांगला सोबती बनू शकतात, असे मानसशास्त्रज्ञ सुचवतात.
