Gold Price : सोन्याच्या दरात मोठी वाढ; जागतिक स्तरावर भाव वाढण्याचं 'हे' आहे नेमकं कारण

जगभरातील सोनेप्रेमी चिंतेत आहेत. दररोज सोन्याचे दर नवनवीन उच्चांक गाठत आहेत. काल आंतरराष्ट्रीय बाजारात सोन्याचा भाव प्रति औंस $50.87 ने वाढून $4,530.42 च्या विक्रमी पातळीवर पोहोचला. सोन्याचे दर इतके का वाढले? हे जाणून घेऊयात.

बाजारात सोन्याच्या दरात वाढ -

जगभरातील सोनेप्रेमी चिंतेत आहेत. दररोज सोन्याचे दर नवनवीन उच्चांक गाठत आहेत. काल आंतरराष्ट्रीय बाजारात सोन्याचा भाव प्रति औंस $50.87 ने वाढून $4,530.42 च्या विक्रमी पातळीवर पोहोचला. सोन्याचे दर इतके का वाढले? यावर लोक काय उपाय शोधत आहेत?, हे जाणून घेऊयात. 

जागतिक बाजारात सोन्याचे दर वाढत आहेत. भारतातही सोन्याचे भाव वाढत आहेत. काल, शुक्रवार, 26 डिसेंबर 2025 रोजी, दिल्लीच्या बाजारात 24 कॅरेट सोन्याचा, म्हणजेच 99.9 टक्के शुद्ध सोन्याचा भाव पुन्हा वाढला. तो ₹1,500 ने वाढून 10 ग्रॅमसाठी ₹1,42,300 (सर्व करांसहित) या नव्या विक्रमी पातळीवर पोहोचला. आदल्या दिवशी सोन्याचा भाव 10 ग्रॅमसाठी ₹1,40,800 होता.

यावर्षी गहू, तांदळाचे दर दुप्पट झाले नसतील, पण सोन्याचे दर दुप्पट झाले आहेत. गेल्या वर्षीच्या शेवटच्या दिवशी, 31 डिसेंबर 2024 रोजी, दिल्लीच्या बाजारात 24 कॅरेट सोन्याचा भाव 10 ग्रॅमसाठी ₹78,950 होता. 26 डिसेंबर रोजी तो 10 ग्रॅमसाठी ₹1,42,300 (सर्व करांसहित) या नव्या विक्रमी पातळीवर पोहोचला. याचा अर्थ एका वर्षाच्या आत, तो ₹63,350 किंवा 80.24% ने महाग झाला आहे.

आंतरराष्ट्रीय बाजारातही वाढ -

आंतरराष्ट्रीय बाजारातही सोन्याचे दर वाढले आहेत. 26 डिसेंबर 2025 रोजी, 24 कॅरेट सोन्याचा भाव $50.87 किंवा 1.2 टक्क्यांनी वाढून प्रति औंस $4,530.42 या नव्या उच्चांकावर पोहोचला आहे. विश्लेषकांचे म्हणणे आहे की अमेरिकेची मध्यवर्ती बँक, फेडरल रिझर्व्ह, व्याजदरात आणखी कपात करेल अशी अपेक्षा आहे. यामुळे कमोडिटी मार्केटमध्ये सकारात्मक वातावरण निर्माण होत आहे. म्हणूनच सोन्याचा व्यवहार प्रति औंस $4,530 च्या उच्चांकी दराने होत आहे.

सोन्याने विक्रमी पातळी गाठल्यामुळे भारतात सोन्याचा वापर कमी होऊ लागला आहे. वर्ल्ड गोल्ड कौन्सिलच्या माहितीनुसार, 2024 मध्ये भारतातील सोन्याचा वापर 802.8 टनांपर्यंत कमी झाला आहे. यावर्षी हा वापर 650 ते 700 टनांपर्यंत कमी होण्याची शक्यता आहे. जगातील सर्वात मोठी सोन्याची बाजारपेठ मानल्या जाणाऱ्या भारतात यावर्षी जानेवारी ते सप्टेंबर या कालावधीत एकूण 462.4 टन सोने विकले गेले. तरीही, सोन्याच्या दरात वाढ आणि डॉलरच्या तुलनेत रुपयाच्या कमकुवतपणामुळे भारताचे सोन्याचे आयात बिल वाढत आहे. यावर्षी सोन्याची आयात कमी असूनही, सोन्याचे आयात बिल 55 अब्ज डॉलर्सवर पोहोचले आहे, जे गेल्या वर्षीपेक्षा सुमारे दोन टक्के जास्त आहे.

लोकांनी शोधला उपाय -

सोन्याचे दर नियंत्रणाबाहेर गेले असले तरी, लग्न समारंभासारख्या सर्व कार्यक्रमांसाठी सोने खरेदी केले जात आहे. सुरुवातीला, लोकांनी जड दागिन्यांऐवजी हलके दागिने खरेदी करण्यास सुरुवात केली. पण, सोन्याचे दर स्थिर राहिले नाहीत. त्यामुळे लोकांनी पर्यायी मार्ग शोधले आहेत. वर्ल्ड गोल्ड कौन्सिल इंडियाचे सीईओ सचिन जैन म्हणतात की, 'लोक आता 22 कॅरेट सोन्याच्या दागिन्यांऐवजी कमी कॅरेटचे दागिने खरेदी करत आहेत.' बाजारातील सुमारे 50% दागिने आता 14 ते 18 कॅरेटमध्ये बनवले जात असल्याचे म्हटले जाते.

देशात सोने विकले जात नसताना आयातदारांनी ते का आयात करावे? म्हणूनच नोव्हेंबरमध्ये सोन्याची आयात केवळ 32 ते 40 टन असेल असा अंदाज आहे. हे महिन्या-दर-महिन्याच्या तुलनेत 73% घट दर्शवते. वार्षिक आधारावरही, ही 59% घट आहे.

सोन्याचे दर इतके का वाढले आहेत? -

सर्वांच्या मनात एकच प्रश्न आहे की सोन्याचे दर इतके का वाढले आहेत? तर सोन्याच्या दरात वाढ होण्यास अनेक घटक कारणीभूत आहेत. अनेक शतकांपासून, अनिश्चिततेच्या काळात पैशाचे संरक्षण करण्यासाठी सोने हा एक चांगला मार्ग मानला जातो. जगभरातील भू-राजकीय आणि व्यापारी तणाव, जागतिक स्तरावर मध्यवर्ती बँकांकडून सोन्याची सतत खरेदी आणि पुढील वर्षी व्याजदरात कपातीची अपेक्षा यामुळे सोन्याचे दर वाढत आहेत. जेव्हा व्याजदर कमी असतात, तेव्हा सोन्यासारखी मालमत्ता, ज्यावर व्याज मिळत नाही, अधिक आकर्षक वाटते.

बॉण्ड्स आणि ठेवींवरील परतावा कमी झाल्यावर, लोक सोन्यात गुंतवणूक करण्यास प्राधान्य देतात. सध्या, गुंतवणूकदारांना अपेक्षा आहे की 2026 मध्ये यूएस फेडरल रिझर्व्ह व्याजदरात दोनदा कपात करेल. डॉलर निर्देशांकातील घसरणीमुळेही सोन्याच्या दरात वाढ झाली आहे. जेव्हा डॉलर कमकुवत होतो, तेव्हा इतर देशांतील खरेदीदारांसाठी सोने खरेदी करणे स्वस्त होते. त्यामुळे सोन्याचे दर वाढत आहेत.