Personal Loan Without Salary Slip : सॅलरी स्लिपशिवाय सुद्धा बँका आणि NBFCs पर्यायी उत्पन्नाच्या कागदपत्रांच्या आधारावर वैयक्तिक कर्ज देत आहेत. स्थिर बँक स्टेटमेंट, ITR, व्यवसाय आणि इतर उत्पन्नाच्या स्रोतांची कागदपत्रे सादर करून कर्ज मिळवता येते.
भारतात वैयक्तिक कर्ज (Personal Loan) सर्वात लोकप्रिय आर्थिक गोष्टींपैकी एक आहे. तरीही, फ्रीलांसर, स्वयं-रोजगार व्यावसायिक, तात्पुरते कर्मचारी आणि छोटे व्यावसायिक यांना कर्ज मंजुरीबद्दल अनेकदा चिंता वाटते. याचे मुख्य कारण म्हणजे त्यांच्याकडे सॅलरी स्लिप नसणे.
पण, आजच्या अर्थव्यवस्थेतील तांत्रिक प्रगतीमुळे, बहुतेक बँका आणि नॉन-बँकिंग फायनान्शियल कंपन्या (NBFCs) आता सॅलरी स्लिपशिवायही वैयक्तिक कर्ज देत आहेत. अर्जदारांनी त्यांची परतफेड क्षमता सिद्ध करण्यासाठी पर्यायी उत्पन्नाची कागदपत्रे दाखवणे पुरेसे आहे.
सॅलरी स्लिपशिवाय वैयक्तिक कर्ज कसे मिळवायचे? बँकांना कोणती कागदपत्रे दाखवायची? पात्रता निकष आणि कर्ज मंजुरीची शक्यता वाढवण्यासाठीच्या टिप्सची संपूर्ण माहिती येथे जाणून घेऊया.
26
Personal Loan: सॅलरी स्लिपऐवजी कोणती पर्यायी कागदपत्रे दाखवावी?
वैयक्तिक कर्जासाठी बँका सॅलरी स्लिप मागतात, ज्याचा मुख्य उद्देश अर्जदाराचे मासिक उत्पन्न, नोकरीतील स्थिरता आणि कर्ज परतफेडीची क्षमता तपासणे हा असतो. सॅलरी स्लिप नसताना, ही क्षमता सिद्ध करण्यासाठी खालील महत्त्वाची कागदपत्रे सादर करता येतात. त्यापैकी
बँक स्टेटमेंट (6 ते 12 महिने) सर्वात महत्त्वाचे
हे सॅलरी स्लिपसाठी एक मजबूत पर्याय आहे, कारण ते तुमची खरी आर्थिक परिस्थिती दर्शवते.
मागील 3 ते 6 महिन्यांचे (कधीकधी 12 महिन्यांपर्यंत) बँक स्टेटमेंट सादर करावे लागतील.
या स्टेटमेंटमध्ये स्थिर मासिक क्रेडिट नोंदी स्पष्टपणे दिसल्या पाहिजेत. तसेच, चांगली शिल्लक रक्कम (closing balance) असणे फायद्याचे ठरते.
बँका मासिक क्रेडिट इन्फ्लो, उत्पन्नाची स्थिरता, सरासरी मासिक शिल्लक आणि चेक बाऊन्सचा इतिहास तपासतात. तुमच्या खात्यात स्थिर मासिक जमा दाखवल्यास कर्ज मंजुरी खूप सोपी होते.
आयकर परतावा (ITR)
आयकर परतावा (ITR) हा तुमच्या वार्षिक उत्पन्नाचा अधिकृत सरकारी पुरावा आहे.
मागील 1 ते 3 वर्षांची ITR कागदपत्रे कर्जदारांना तुमची कमाईची पद्धत आणि आर्थिक स्थिरता समजून घेण्यास मदत करतात.
विशेषतः स्वयं-रोजगार व्यावसायिक आणि व्यवसाय मालकांसाठी हे सादर करणे अनिवार्य आहे. ITR-V पावती, कर भरल्याची पावती किंवा फॉर्म 16 वापरता येतो.
36
Personal Loan: स्वयं-रोजगार व्यावसायिकांसाठी विशेष कागदपत्रे
जर तुम्ही व्यवसाय चालवत असाल किंवा स्वतंत्रपणे काम करत असाल, तर खालील कागदपत्रे सादर करून तुम्ही तुमच्या उत्पन्नाचा स्रोत स्थिर असल्याचे सिद्ध करू शकता. त्यापैकी
नफा-तोटा स्टेटमेंट आणि बॅलन्स शीट: चार्टर्ड अकाउंटंट (CA) द्वारे प्रमाणित केलेली ही कागदपत्रे व्यवसायाची नफाक्षमता दर्शवतात.
जीएसटी रिटर्न्स: जीएसटी लागू असलेल्या व्यवसायांसाठी हे महत्त्वाचे आहे.
जेव्हा प्राथमिक उत्पन्न अस्थिर असते किंवा अतिरिक्त उत्पन्न असते, तेव्हा हे पुरावे तुमची कर्ज पात्रता वाढवू शकतात.
भाडे करार आणि पावत्या: मालमत्तेच्या भाड्यातून स्थिर उत्पन्न मिळत असल्यास संबंधित कागदपत्रे.
गुंतवणूक उत्पन्न स्टेटमेंट: फिक्स्ड डिपॉझिट (FDs) वरील व्याज, म्युच्युअल फंड डिव्हिडंड यांसारख्या स्थिर परताव्याशी संबंधित कागदपत्रे.
फ्रीलान्सिंग इन्व्हॉइस आणि कन्सल्टन्सी फी पावत्या: Upwork, Fiverr सारख्या प्लॅटफॉर्मवरून किंवा कन्सल्टन्सी सेवांशी संबंधित इन्व्हॉइस.
नोकरदार व्यक्तींसाठी अतिरिक्त कागदपत्रे
पगार असूनही, ज्यांच्याकडे अलीकडील सॅलरी स्लिप उपलब्ध नाही, ते ही कागदपत्रे सादर करू शकतात..
फॉर्म 16 (Form 16) किंवा फॉर्म 26AS (Form 26AS): जर तुमचा नियोक्ता TDS (उत्पन्नावरील कर कपात) कापत असेल, तर हे फॉर्म तुमच्या वार्षिक उत्पन्नाचा आणि भरलेल्या कराचा भक्कम पुरावा म्हणून काम करतात.
ऑफर लेटर/अपॉइंटमेंट लेटर: नोकरीत नवीन रुजू झालेले किंवा ज्यांच्याकडे अलीकडील सॅलरी स्लिप नाहीत, ते ही कागदपत्रे सादर करून त्यांची नोकरी सक्रिय आणि स्थिर असल्याचे सिद्ध करू शकतात.
वैयक्तिक कर्ज मंजुरीसाठी मदत करणारे इतर महत्त्वाचे घटक कोणते?
सॅलरी स्लिपची जागा भरून काढण्यासाठी खालील आर्थिक घटक महत्त्वाची भूमिका बजावतात. त्यापैकी..
उच्च क्रेडिट स्कोअर (CIBIL Score): 750 किंवा त्याहून अधिक क्रेडिट स्कोअर खूप महत्त्वाचा आहे. चांगला स्कोअर हे सिद्ध करतो की तुम्ही पूर्वीची कर्जे (क्रेडिट कार्ड बिले, जुन्या कर्जाचे EMI) जबाबदारीने हाताळली आहेत. यामुळे कर्जदारांना तुमच्या विश्वासार्हतेची खात्री पटते.
उत्तम बँकिंग संबंध: ज्या बँकेत तुमचे बचत किंवा चालू खाते दीर्घकाळापासून आहे, तिथे अर्ज करणे फायदेशीर ठरते. कारण त्यांच्याकडे तुमच्या आर्थिक व्यवहारांचा इतिहास आधीच उपलब्ध असतो.
सह-अर्जदारासह अर्ज करणे: स्थिर उत्पन्न आणि उत्तम क्रेडिट स्कोअर असलेल्या सह-अर्जदाराला सोबत घेतल्यास कर्ज मंजुरीची शक्यता लक्षणीयरीत्या वाढते. काहीवेळा कमी व्याजदर देखील मिळू शकतो.
सुरक्षित कर्ज निवडणे: जर तुम्ही सोने, मालमत्ता किंवा फिक्स्ड डिपॉझिट तारण म्हणून ठेवू शकत असाल, तर ते सुरक्षित कर्ज ठरते. यामुळे कर्जदाराचा धोका कमी होतो, ज्यामुळे कमी कागदपत्रांसह मंजुरी मिळणे सोपे होते.
56
वैयक्तिक कर्ज: महत्त्वाचे पात्रता निकष आणि टिप्स
सॅलरी स्लिप नसली तरी, कर्जदार काही मूलभूत पात्रता निकषांचे पालन करतात. त्यापैकी
CIBIL स्कोअर: 700+
वयोमर्यादा: 21 ते 58 वर्षे
किमान मासिक उत्पन्न: ₹15,000 ते ₹25,000 (कर्जदारावर अवलंबून)
स्थिर बँकिंग व्यवहार: अलीकडे चेक बाऊन्स झालेले नसावेत.
कमी EMI भार: तुमचे सध्याचे EMI तुमच्या उत्पन्नाचा मोठा भाग व्यापत नसावेत.
वैयक्तिक कर्ज मंजुरी सुधारण्यासाठी टिप्स
₹10,000–₹20,000 ची सरासरी मासिक शिल्लक राखा.
वारंवार रोख रक्कम काढणे टाळा.
CIBIL स्कोअर 700 पेक्षा जास्त असल्याची खात्री करा.
तुमचे उत्पन्न अस्थिर असल्यास सह-अर्जदाराचा समावेश करा.
तुमची आर्थिक विश्वासार्हता मजबूत करण्यासाठी नियमितपणे ITR दाखल करा.
66
Personal Loan: कर्जाची रक्कम आणि व्याजदर
साधारणपणे, मूलभूत कागदपत्रांसह ₹25,000 ते ₹3,00,000 पर्यंत कर्ज मिळू शकते. मजबूत ITR आणि बँक स्टेटमेंट असल्यास ₹10,00,000 पर्यंत कर्ज मिळण्याची शक्यता आहे.
मात्र, धोका थोडा जास्त असल्यामुळे व्याजदर साधारणपणे वार्षिक 12% ते 25% पर्यंत असू शकतात. NBFCs लवकर मंजुरी देत असल्या तरी, त्या जास्त व्याज आकारू शकतात.