Shravan 2025 : श्रावण सोमवारला उपवासात काय खावे व काय टाळावे? जाणून घ्या उपयुक्त माहिती

मुंबई : यंदा पहिला श्रावण सोमवार 28 जुलै २०२५ रोजी येत आहे. या दिवशी अनेक भाविक उपवास करतात आणि संपूर्ण दिवस सात्विक व्रताचे पालन करतात. अशावेळी उपवासाच्या दिवशी कोणते पदार्थ खाणे योग्य आहे आणि कोणते टाळावे, याबद्दल जाणून घेणे गरजेचे ठरते.

उपवासात खाण्यायोग्य पदार्थ (Allowed Foods during Shravan Somwar Upvas):

साबुदाणा – साबुदाणा खिचडी, वडा, थालीपीठ यासारखे पदार्थ लोकप्रिय आहेत.

शेंगदाणे – शेंगदाण्याचे लाडू, पोहे किंवा भुकटी वापरता येते.

बटाटे – उकडलेले किंवा तळलेले बटाटे, बटाट्याची भाजी, कटलेट.

राजगिऱ्याचे पीठ – थालिपीठ, पुरी, लाडू बनवले जातात.

वरईचे तांदूळ – उपवासासाठी भाताचा पर्याय म्हणून वापरतात.

फळे – केळी, सफरचंद, डाळिंब, पपई इत्यादी फळे चालतात.

दूध व दुग्धजन्य पदार्थ – ताक, दही, लस्सी, श्रीखंड.

सिंधव मीठ (सेंधव नमक) – फक्त हे मीठ वापरावे, सामान्य मीठ टाळावे.

उपवासात टाळावयाचे पदार्थ (Foods to Avoid):

धान्य – गहू, तांदूळ, ज्वारी, बाजरी यासारखी धान्ये निषिद्ध असतात.

मांसाहार – मांस, मच्छी, अंडी यांचे सेवन पूर्णतः वर्ज्य असते.

लसूण व कांदा – सात्विकतेच्या दृष्टीने या दोघांचा त्याग केला जातो.

मद्यपान आणि तंबाखूजन्य पदार्थ – धार्मिक दृष्टिकोनातून हे वर्ज्य आहेत.

मसाल्यांचे अतिरेक – तिखट, गरम मसाले टाळावेत.

साधारण मीठ (सोडियम क्लोराइड) – उपवासात सेंधव मीठ वापरले जाते.

उपवासात काही पथ्यकर व पौष्टिक पदार्थ:

साबुदाणा खिचडी + ताक – पचनास हलकी आणि ऊर्जा देणारी.

फळांचा सलाड – उपवासात ऊर्जा टिकवण्यासाठी सर्वोत्तम.

राजगिऱ्याची भाकरी + दही – सात्विक आणि पोटभर संयोजन.

मखाना खीर / ड्रायफ्रूट्स लाडू – गोड चव व पोषणद्रव्ये देणारे.

विशेष सूचना:

मधुमेह, रक्तदाब किंवा इतर आजार असणाऱ्यांनी डॉक्टरांचा सल्ला घेऊन उपवास करावा.

उपवास करताना दिवसभर फळे, पाणी, लिंबूपाणी, ताक इ. घेऊन शरीर निर्जल होऊ देऊ नये.

संध्याकाळी शिवमंदिरात दर्शन व आरतीला उपस्थित राहून, ‘ॐ नमः शिवाय’ चा जप करावा.