
Flamingos In Mumbai: मुंबईसारख्या गजबजलेल्या महानगरात निसर्गाचे काही अद्भुत चमत्कार अजूनही पाहायला मिळतात, आणि त्यातील एक दुर्मिळ व नेत्रसुखद दृश्य नुकतेच आंधेरीतील मोगरा नाल्याजवळ पाहायला मिळाले. येथे lesser flamingos अर्थात लहान फ्लेमिंगोंचे थवे दिसल्याने निसर्गप्रेमींमध्ये प्रचंड उत्साहाचे वातावरण आहे.
हे फ्लेमिंगो गुजरात व इराण येथून पावसाळ्यानंतर स्थलांतर करून येतात आणि नोव्हेंबर ते जून या कालावधीत मुंबईत वास्तव्यास राहतात. सामान्यतः मे महिन्यानंतर बहुतांश फ्लेमिंगो दुसऱ्या ठिकाणी स्थलांतर करतात, पण ठाणे क्रीक, ऐरोली, महुल आणि शिवडी या भागांत काही फ्लेमिंगो दीर्घकाळ वास्तव्यास राहतात. यंदा मात्र आंधेरीतील मोगरा नाल्यासारख्या ठिकाणी त्यांचे आगमन हे विशेष आणि आश्चर्यचकित करणारे आहे.
लोखंडवाला-ओशिवरा सिटिझन्स असोसिएशनचे (LOCA) धवल शाह यांच्यासह अनेक स्थानिक रहिवासी व निसर्गप्रेमींनी या परिसरातील मॅन्ग्रोव्ह जंगलांचे संरक्षण करण्याची मागणी केली आहे. हे मॅन्ग्रोव्ह्स अनेक प्रकारच्या पक्ष्यांचे नैसर्गिक निवासस्थान असून त्यांचे संवर्धन करणे ही आपली जबाबदारी आहे.
या प्रकारच्या नैसर्गिक घटना आपल्याला दाखवतात की शहरीकरणाच्या गतीशिल प्रक्रियेमध्येही निसर्ग आपले अस्तित्व टिकवून आहे. पण हे सौंदर्य टिकवण्यासाठी स्थानिक प्रशासनाने आणि नागरिकांनी मिळून प्रयत्न करणे गरजेचे आहे.
मोगरा नाल्याजवळ दिसलेले हे फ्लेमिंगो केवळ पक्षी निरीक्षकांसाठीच नव्हे, तर प्रत्येक मुंबईकरासाठी प्रेरणादायी ठरावे. आपल्या आजूबाजूच्या निसर्गाचे रक्षण करूनच आपण ही जैवविविधता पुढच्या पिढ्यांपर्यंत पोहोचवू शकतो.