घरातील झाडांची निगा, घरातील झाड वाढवण्याचे उपाय जाणून घ्या

शहरीकरणाच्या वाढत्या लाटेमध्ये घरांमध्ये हिरवाई टिकवून ठेवणे अधिक कठीण होत चालले आहे. घरात लावलेल्या झाडांची योग्य वाढ होण्यासाठी काही महत्त्वाचे उपाय केल्यास ती निरोगी आणि तजेलदार राहू शकतात, असे पर्यावरणतज्ज्ञ सांगतात.

प्रकाश आणि हवामान: झाडांसाठी योग्य वातावरण आवश्यक घरातील झाडांसाठी प्रकाश हा एक महत्त्वाचा घटक आहे. काही झाडांना थेट सूर्यप्रकाश लागतो, तर काहींना छायेतही चांगली वाढ होते. "झाडांची योग्य वाढ होण्यासाठी त्यांना योग्य प्रमाणात प्रकाश आणि आर्द्रता मिळणे गरजेचे आहे," असे बागायती तज्ज्ञ डॉ. संजय पाटील सांगतात. त्यानुसार, खिडकीजवळ झाडे ठेवल्यास त्यांना आवश्यक प्रकाश मिळू शकतो.

पाणी व्यवस्थापन: अति पाणी टाळा बहुतेक लोक झाडांना रोज पाणी घालण्याची चूक करतात, त्यामुळे मुळे कुजण्याचा धोका असतो. "फक्त माती कोरडी झाली की पाणी घालावे. हिवाळ्यात पाणी कमी आणि उन्हाळ्यात जास्त द्यावे," असे पर्यावरण अभ्यासक सुमेध भोसले सांगतात.

खत आणि पोषण: नैसर्गिक घटकांचा वापर करा झाडांना योग्य प्रमाणात पोषण मिळावे यासाठी कंपोस्ट, गांडूळ खत आणि घरगुती टाकाऊ पदार्थ वापरण्याचा सल्ला तज्ज्ञ देतात. चहा पावडर, अंडीच्या टरफल्या आणि केळ्याच्या साली यांसारखे सेंद्रिय पदार्थ झाडांसाठी उपयुक्त ठरतात.

हवेतील आर्द्रता: पाने तजेलदार राहण्यासाठी फवारणी करा शहरांमधील हवामान कोरडे असल्याने झाडांच्या पानांवर धूळ साचते. यामुळे झाडांची प्रकाश शोषण्याची क्षमता कमी होते. यावर उपाय म्हणून पानांवर नियमित पाण्याची फवारणी करावी, असा सल्ला बागायती तज्ज्ञ देतात.

छाटणी आणि निगा: झाडांना तजेलदार ठेवण्याचा सोपा उपाय झाडांची वाढ चांगली व्हावी यासाठी कोरड्या किंवा सडलेल्या फांद्या कापून टाकाव्यात. यामुळे नवीन फांद्या येतात आणि झाडे निरोगी राहतात.

किडींपासून संरक्षण: जैविक उपाय महत्त्वाचे घरातील झाडांवर अनेकदा माशी किंवा इतर किडी येतात. यावर उपाय म्हणून निंबोळी अर्क, लसूण पेस्ट किंवा हळदीचा उपयोग करून जैविक कीटकनाशक तयार करता येते.

निष्कर्ष: शहरी भागात घरातील झाडांची निगा राखण्यासाठी योग्य प्रकाश, प्रमाणबद्ध पाणी, सेंद्रिय खतांचा वापर, वेळोवेळी छाटणी आणि जैविक कीटकनाशकांचा उपयोग करणे महत्त्वाचे आहे. "प्रत्येकाने आपल्या घरात झाडे लावून त्यांची योग्य निगा ठेवली, तर शहरी भागात हरितक्रांती घडवता येईल," असे पर्यावरण अभ्यासक सांगतात.