
Govatsa Dwadashi 2025 : वसुबारस हा दिवाळीच्या पावन पर्वाचा एक महत्त्वाचा दिवस असून, हा श्रीकृष्णाच्या वाढदिवसाच्या अगोदरचा दिवस मानला जातो. या दिवशी घरात आर्थिक समृद्धी, सुख-शांती आणि समृद्धीची कामना करून गाय, घरातील खरेदीसाठी वापरल्या जाणाऱ्या वस्तू आणि खरेदीसाठीची रोपं** पूजली जातात. विशेषत: व्यापारी वर्ग व गृहिणी या दिवशी वसुबारसाची पूजा करतात. पूजा करण्यासाठी खालीलप्रमाणे पद्धत आहे.
वसुबारसच्या दिवशी सकाळी उठल्यावर घर स्वच्छ करणे अत्यंत आवश्यक आहे. घरातील देवालय, पूजा खोली, तसेच मुख्य प्रवेशद्वार स्वच्छ धुवा. नंतर पूजा स्थळी पांढरा वस्त्र किंवा सफाई केलेला कापड मांडून त्यावर थाळी ठेवावी. थाळीत दिवा, अक्षता, फुलं, केशर, हलदी-कुंकू, गूळ, सुगंधी अगरबत्ती, तांदुळ, मोदक, नारळ आणि पाणी भरण्यासाठी पात्र ठेवावे.
पणजी, महाराष्ट्र आणि अनेक भागात, या दिवशी गाय किंवा वसु (गायीचे पाय, दूध आणि गवत) पूजले जातात. गायीच्या पायाला हलके पाणी आणि हलदी-कुंकू लावून फुलांची माळ अर्पण केली जाते. नंतर घरातील आर्थिक वस्तू किंवा खरेदीसाठी वापरल्या जाणाऱ्या वस्तूंवर गायच्या पायाचा स्पर्श करणे किंवा हलके गुळ लावणे हे शुभ मानले जाते. यामुळे घरात संपत्ती आणि सुख-समृद्धी वाढते असा समज आहे.
वसुबारसाच्या पूजेत श्रीकृष्ण आणि वसु देवतेचे मंत्रोच्चार अत्यंत महत्त्वाचे मानले जातात. प्रातःकाळी ‘ॐ नमो वासुदेवाय’ किंवा ‘ॐ श्री कृष्णाय नमः’ या मंत्रांचा उच्चार करावा. पूजा करताना गूळ, तांदुळ, फुलं, अक्षता आणि केशराचा अर्पण करावा. काही ठिकाणी व्यापारी वर्ग **पुस्तके, नाणी, हिशोबाची कापडं आणि खरेदीच्या खाती ही पूजेत ठेवतात.
वसुबारसाच्या दिवशी सकाळी व्रत ठेवणे पारंपरिक मानले जाते. व्रत धारण करून, संध्याकाळपर्यंत हलके अन्न किंवा उपवास राखला जातो. पूजेच्या शेवटी, पूजापत्रिका वाचन करून, फुलं व अक्षता शेजारी लोकांना देणे** हा भाग समाविष्ट असतो. तसेच, घरातील खरेदीसाठी नवीन वस्तू खरेदी केल्यास त्या वसुबारसाच्या पूजेच्या अनुषंगाने ठेवणे शुभ मानले जाते.
वसुबारस ही आर्थिक समृद्धी, घरातील शांतता, सुख-समृद्धी आणि परिवारातील एकात्मता सुनिश्चित करण्याचा दिवस आहे. या दिवशी केलेली पूजा केवळ धार्मिक कृत्य नाही, तर घरातील वातावरण सकारात्मक ऊर्जा, नैतिकता आणि नवा उत्साह निर्माण करते. व्यापारी वर्गासाठी ही पूजा नवीन खाती व व्यवसायाच्या वाढीसाठी मार्गदर्शक मानली जाते.
(Disclaimer : सदर लेख केवळ सामान्य माहिती देण्याकरिता आहे. Asianet News या माहितीची जबाबदारी घेत नाही. अधिक माहितीसाठी आपण तज्ज्ञ किंवा आपल्या ओळखीच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.)