Diwali 2025: दिवाळीला जुने दिवे लावताय? पण ते शुभ आहेत की अशुभ? वाचा दिवा लावण्याचे खरे नियम!

Diwali Lighting Rules: दिवाळी २०२५ मध्ये जुने दिवे पुन्हा लावणे शुभ आहे की अशुभ? गेल्या वर्षीच्या पूजेत वापरलेले मातीचे दिवे यंदा प्रकाश देतील की नकारात्मक ऊर्जा आणतील? जाणून घ्या कोणते दिवe पुन्हा वापरता येतात.

Diwali Lighting Rules: दिव्यांचा सण दिवाळी, अंधारावर प्रकाशाचा विजय आणि घरात सुख-समृद्धी आणण्याचे प्रतीक आहे. या दिवशी देवी लक्ष्मी आणि गणेशाची पूजा केली जाते आणि घर दिव्यांच्या रोषणाईने उजळले जाते. तथापि, दिवाळीत गेल्या वर्षीचे जुने मातीचे दिवे किंवा इतर पूजांमध्ये वापरलेले दिवे पुन्हा लावणे शुभ आहे की नाही, याबाबत अनेकजण संभ्रमात असतात. चला जाणून घेऊया या विषयावर काय नियम आहेत आणि दिवे लावण्याची योग्य पद्धत कोणती आहे.

दिवाळीत जुने दिवे पुन्हा लावावेत का?

मातीच्या दिव्यांचे नियम

• सामान्य पूजेसाठी: मातीचे दिवे साधारणपणे एकदाच वापरणे शुभ मानले जाते. पूजेत एकदा वापरल्यानंतर मातीच्या भांड्यांचा पुन्हा वापर केला जात नाही.
• दिवाळीत: मुख्य दिवाळी पूजेत वापरलेले मातीचे दिवे पुन्हा वापरणे अशुभ मानले जाते. असे मानले जाते की पूजेत वापरलेली माती नकारात्मक ऊर्जा शोषून घेते, म्हणून तिचा पुन्हा वापर करू नये.
• यम दिवा: धनत्रयोदशी किंवा नरक चतुर्दशीच्या (छोटी दिवाळी) रात्री, यमासाठी लावलेला जुना दिवा मोहरीच्या तेलाने पुन्हा लावता येतो. हा दिवा यमाला समर्पित असतो आणि कुटुंबाचे अकाली मृत्यूपासून संरक्षण करण्यासाठी लावला जातो.

इतर धातूंच्या (उदा. पितळ, चांदी) दिव्यांचे नियम

जर तुम्ही देवघरात किंवा घरात पितळ, चांदी किंवा इतर धातूंचे दिवे वापरत असाल, तर ते स्वच्छ धुऊन, अग्नीने शुद्ध करून पुन्हा वापरता येतात. ते पुन्हा लावणे शुभ मानले जाते आणि पर्यावरणाप्रती जबाबदारीही दर्शवते.

तुटलेला दिवा लावू नका

दिवाळी असो वा अन्य कोणतीही पूजा, तुटलेला (खंडित) दिवा लावणे अत्यंत अशुभ मानले जाते. असे मानले जाते की तुटलेला दिवा लावल्याने धनहानी होते आणि घरात नकारात्मकता येते.

जुने दिवे काय करावेत?

• विसर्जन: दिवाळी पूजेनंतर, मातीचे दिवे पवित्र नदीत विसर्जित करा किंवा पवित्र वृक्षाखाली (उदा. पिंपळ किंवा तुळस) ठेवा.
• पुन्हा वापर (सजावटीसाठी): जर तुम्हाला ते विसर्जित करायचे नसतील, तर तुम्ही त्यांचा वापर घराच्या सजावटीसाठी किंवा कलात्मक कामांसाठी करू शकता.

दिवाळीत दिवे लावण्याचे महत्त्वाचे नियम

• दिशेचे ध्यान: दिवा लावताना नेहमी पूर्व किंवा उत्तर दिशेकडे तोंड करून लावणे शुभ मानले जाते. घराच्या मुख्य दारावर दिवा लावताना ज्योत आतल्या बाजूला असावी. यम दिवा (धनत्रयोदशी/छोटी दिवाळी) नेहमी दक्षिण दिशेकडे तोंड करून लावावा.
• संख्या: दिवाळीत दिव्यांची संख्या विषम असावी, जसे की ५, ७, ९, ११, २१, ५१ किंवा १०८. तुम्ही तुमच्या इच्छेनुसार कितीही दिवे लावू शकता, पण विषम संख्या शुभ मानली जाते.
• पहिला दिवा: पूजा सुरू करताना पहिला दिवा देवघरात लावावा. तुपाचा दिवा मोहरीच्या तेलाच्या दिव्यापेक्षा अधिक शुभ मानला जातो.
• जागा: घराचा मुख्य दरवाजा, बैठकीची खोली, स्वयंपाकघराचा आग्नेय कोपरा, तुळशीजवळ, पिंपळाच्या झाडाखाली आणि छतावर/बाल्कनीत दिवे अवश्य लावावेत.
• एका दिव्याने दुसरा दिवा लावू नका: धार्मिक मान्यतेनुसार, एका दिव्यावरून दुसरा दिवा कधीही लावू नये. हे अशुभ मानले जाते. प्रत्येक दिवा स्वतंत्रपणे लावावा.
• दिवा विझवू नका: पूजेदरम्यान दिवा कोणत्याही कारणाने विझणार नाही याची विशेष काळजी घ्या. दिवा हाताने किंवा फुंकून विझवू नये. असे करणे देवी लक्ष्मीचा अपमान मानले जाते.

Disclaimer: या लेखात दिलेली माहिती धार्मिक ग्रंथ, विद्वान आणि ज्योतिषी यांच्याकडून घेतलेली आहे. आम्ही फक्त ही माहिती तुमच्यापर्यंत पोहोचवण्याचे एक माध्यम आहोत. वापरकर्त्यांनी या माहितीला केवळ सूचना मानावे.