पालकत्वातील ८ गैरसमज, आंधळेपणाने ठेवला विश्वास तर भोगावे लागतील परिणाम

पालकत्वाबाबत अनेक गैरसमज प्रचलित आहेत, जसे की स्क्रीन टाइम पूर्णपणे वाईट, बाळाला रडू देणे मानसिक नुकसान करते, चांगले पालक ते असतात जे आपल्या मुलांसाठी सर्वकाही त्याग करतात. 

पालकत्वाच्या टिप्स: पालकांचे जीवन बहुतेकदा त्यांच्या मुलाभोवतीच फिरते. ते त्यांची काळजी घेण्यामध्ये अशा अनेक गोष्टी करू लागतात ज्या एक गैरसमज किंवा भ्रम आहेत. त्या गोष्टींचा कोणताही ठोस वैज्ञानिक आधार नसतो. येथे आम्ही तुम्हाला ८ असे पालकत्वातील गैरसमज (Parenting Myths) सांगणार आहोत ज्यावर आंधळेपणाने विश्वास ठेवणे चुकीचे आहे. याचे परिणामही भोगावे लागू शकतात.

१. स्क्रीन टाइम पूर्णपणे वाईट

आपण नेहमी ऐकतो की स्क्रीन मुलांचे मन खराब करत आहोत. पण खरे तर, सर्व मुलांसाठी एक निश्चित स्क्रीन टाइम मर्यादा वैज्ञानिकदृष्ट्या सिद्ध झालेली नाही. महत्वाचे म्हणजे मुले स्क्रीनवर काय पाहत आहेत आणि कोणाबरोबर पाहत आहेत. उदाहरणार्थ, पालकांसोबत एखादा शैक्षणिक व्हिडिओ पाहून मुलाची भाषा शिकण्याची क्षमता सुधारू शकते. हो, हे खरे आहे की मुलांना जास्त वेळ स्क्रीन टाइम देऊ नये.

२. बाळाला रडू देणे मानसिक नुकसान करते

'क्राय-इट-आउट' पद्धत म्हणजे बाळाला रडू देणे ही झोप शिकवण्याची एक पद्धत आहे, परंतु त्याविरुद्ध असलेली भीती वैज्ञानिकदृष्ट्या सिद्ध झालेली नाही. काही काळ रडणे बाळासाठी वाईट नसून फायदेशीर ठरू शकते. अनेक संशोधने सांगतात की मुले हळूहळू स्वतः झोपायला शिकतात आणि यामुळे पालकांचे मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यही सुधारते.

३. चांगले पालक ते असतात जे आपल्या मुलांसाठी सर्वकाही त्याग करतात

आपण अनेकदा विचार करतो की पालकत्व म्हणजे स्वतःला विसरून जाणे. पण खरे तर, चांगली झोप किंवा मानसिक आरोग्याची काळजी घेणे हा स्वार्थ नाही, तर जबाबदारी आहे. एक आनंदी आणि संतुलित पालकच मुलासाठी चांगले असू शकतात.

४. टेरिबल टूज (Terrible Twos) खरोखरच भयानक असतात

दोन वर्षांची मुले अनेकदा चिडचिडी आणि हट्टी वाटतात. पण हा काळ त्यांच्या स्वातंत्र्याचा आणि स्वतःला व्यक्त करण्याचा असतो. जर पालक समजूतदारपणे मर्यादा घालून दिल्या आणि मुलांच्या भावना समजून घेतल्या, तर ही वय वाढीसाठी खूप महत्त्वाची आणि आनंददायी ठरू शकते.

५. दोन वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलांसाठी शैक्षणिक स्क्रीन टाइम योग्य नाही

AAP सारख्या संस्थांच्या मार्गदर्शक तत्त्वे महत्त्वाची आहेत, पण ती प्रत्येक परिस्थितीत लागू होतील असे नाही. जर एखादे मूल कुटुंबासोबत एखादा शैक्षणिक व्हिडिओ पाहतो किंवा आजी-आजोबांशी व्हिडिओ कॉल करतो, तर ते त्याची विचारसरणी आणि भाषा सुधारू शकते.

६. जर तुम्ही मुलाला झोप शिकवली नाही, तर ते कधीच स्वतः झोपू शकणार नाही

प्रत्येक मूल शेवटी झोपायला शिकतेच. झोप शिकवण्याचे अनेक मार्ग आहेत, काही कुटुंबे ते करतात, काही नाही. तुम्हाला तोच मार्ग अवलंबावा जो तुमच्या मुलासाठी आणि तुमच्या कुटुंबासाठी योग्य वाटतो.

७. सौम्य पालकत्व म्हणजे मुलांना कधीही 'नाही' म्हणू नये

हा सर्वात मोठा गैरसमज आहे. सौम्य पालकत्व म्हणजे प्रेम, समजूत आणि आदराने स्पष्ट मर्यादा घालून देणे. मुलांना 'नाही' ऐकणे आणि जबाबदारी समजणे गरजेचे आहे, जेणेकरून ते वास्तविक जगाला तोंड देऊ शकतील.

८. नोकरी करणारे पालक मुलांना नुकसान पोहोचवतात

आजकाल बहुतेक कुटुंबांमध्ये दोन्ही पालक नोकरी करतात. यामुळे मुले लवकर स्वावलंबी बनतात आणि त्यांचे सामाजिक कौशल्यही सुधारते. नोकरी करणारे पालक मुलांना कष्ट, शिस्त आणि वेळेचे योग्य महत्त्व शिकवतात.