नवी दिल्ली। भारत आणि फ्रान्समध्ये राफेल एम (लढाऊ विमान राफेलचे नौदल आवृत्ती) कराराबाबत सहमती झाली आहे. भारत २६ राफेल एम विमानांच्या करारासाठी फ्रान्सला ७ अब्ज युरो (६१,७८६.९ कोटी रुपये) देणार आहे. भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी फेब्रुवारीच्या सुरुवातीला फ्रान्सला जाणार आहेत. ते पॅरिसमध्ये आयोजित आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (एआय) अॅक्शन शिखर परिषदेत सहभागी होतील. या दौऱ्यात फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन राफेल एम कराराची घोषणा करू शकतात.
मॅक्रॉन यांनी सोमवारी पॅरिसमध्ये फ्रेंच राजदूतांच्या परिषदेत म्हटले आहे की, "आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स शिखर परिषद आम्हाला एआयवर आंतरराष्ट्रीय चर्चा करण्यास सक्षम करेल. पंतप्रधान (नरेंद्र) मोदी आमच्या देशाच्या राजकीय दौऱ्यानंतर लगेचच तेथे पोहोचतील."
एआय शिखर परिषद १०-११ फेब्रुवारीला आयोजित केली जाईल. यात अनेक देशांच्या राष्ट्राध्यक्षांच्या सहभागी होण्याची अपेक्षा आहे. ही परिषद ब्लेचली पार्क (नोव्हेंबर २०२३) आणि सोल (मे २०२४) मधील आंतरराष्ट्रीय एआय शिखर परिषदेत मिळालेल्या यशांवर आधारित आहे. शिखर परिषदेत एआयमधील काम, नवोन्मेष, संस्कृती आणि जागतिक प्रशासन यासह अनेक विषयांवर चर्चा होईल.
यापूर्वी नरेंद्र मोदी यांनी जुलै २०२३ मध्ये फ्रान्सचा दौरा केला होता. ते बॅस्टिल दिन समारंभाचे प्रमुख पाहुणे होते. जानेवारी २०२४ मध्ये फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष भारताच्या प्रजासत्ताक दिन समारंभाचे प्रमुख पाहुणे म्हणून आमंत्रित करण्यात आले होते.
राफेल एम हे दोन इंजिनांचे मल्टीरोल फाइटर जेट आहे. भारताने फ्रान्सकडून आपल्या हवाई दलासाठी ३६ राफेल विमाने आधीच खरेदी केली आहेत. नौदलाला त्यांच्या दुसऱ्या विमानवाहू जहाज आयएनएस विक्रांतसाठी लढाऊ विमानांची गरज होती. सध्या दोन्ही विमानवाहू जहाजांवरून मिग २९ के विमाने चालवली जातात. त्यांची संख्या दोन्ही विमानवाहू जहाजांच्या तुलनेत कमी आहे.
राफेल एम विमान नौदलासाठी बनवले आहे. विमानवाहू जहाजावर उतरण्यासाठी आणि उड्डाण करण्यासाठी ते खास लँडिंग गिअर, अॅरेस्टर हूक आणि मजबूत फ्रेमने सुसज्ज आहे. हे शॉर्ट टेक-ऑफ बट अॅरेस्टेड रिकव्हरी क्षमतेने सुसज्ज आहे. राफेल एम हवाई लढाईसाठी मेटिओर, अँटी शिप मोहिमांसाठी एक्सोसेट आणि अचूक जमिनीवरील हल्ल्यांसाठी स्कॅल्पसारख्या क्षेपणास्त्रांनी सुसज्ज आहे. त्यात अत्याधुनिक एईएसए रडार आहे. त्याचा कमाल वेग मॅक १.८ आणि रेंज १,८५० किमीपेक्षा जास्त आहे. राफेल एममध्ये हवेत इंधन भरता येते.