Gaganyaan Mission : गगनयान मोहिमेसाठी निवडलेल्या चार अंतराळवीरांना रशियाच्या केंद्रात प्रशिक्षण देण्यात आले, राकेश शर्मा यांनी प्रशिक्षण घेतले होते

Gaganyaan Mission : गगनयान अंतराळ मोहिमेसाठी निवडलेल्या चार अंतराळवीरांना रशियामध्ये प्रशिक्षण देण्यात आले आहे. चारही अंतराळवीरांनी त्याच केंद्रातून प्रशिक्षण घेतले आहे, जिथे अनेक दशकांपूर्वी चंद्रावर पोहोचलेले भारतीय राकेश शर्मा (Rakesh Sharma) यांनी प्रशिक्षण घेतले होते. गगनयान मोहिमेसाठी निवडलेल्या अंतराळवीरांना रशियन प्रशिक्षण केंद्रातून प्रशिक्षण मिळाले.

मंगळवारी पंतप्रधान मोदी यांनी भारताच्या मानवी अंतराळ उड्डाण मोहीम गगनयानसाठी निवडलेल्या चार अंतराळवीरांची नावे जाहीर केली. केरळच्या राजधानीजवळील थुंबा येथील विक्रम साराभाई स्पेस सेंटर (VSSC) येथे पंतप्रधान मोदींनी अंतराळवीरांची भेट घेतली आणि त्यांचे स्वागत केले. निवडलेल्या अंतराळवीरांमध्ये भारतीय वायुसेनेचे (IAF) ग्रुप कॅप्टन प्रशांत बालकृष्णन नायर, ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन, ग्रुप कॅप्टन अंगद प्रताप आणि विंग कमांडर सुभांशु शुक्ला यांचा समावेश आहे.

रशियाच्या ‘या’ अंतराळवीर केंद्रात प्रशिक्षण

गगनयान मोहिमेसाठी रशियातील युरी गागारिन कॉस्मोनॉट प्रशिक्षण केंद्रात चार अंतराळवीरांना प्रशिक्षण देण्यात आले. याच ठिकाणी भारताचे पहिले अंतराळवीर राकेश शर्मा यांनी 1984 मध्ये प्रशिक्षण घेतले होते. गेल्या पाच वर्षांपासून त्यांनी रशिया आणि भारतातील मिशनसाठी प्रशिक्षण घेतले आहे. मॉस्कोच्या उत्तरेला स्टार सिटी येथे असलेले गॅगारिन कॉस्मोनॉट ट्रेनिंग सेंटर त्याच्या अत्याधुनिक सुविधांसाठी प्रसिद्ध आहे. 3 एप्रिल 1984 रोजी विंग कमांडर राकेश शर्मा यांनी सोयुझ टी-11 अंतराळयानात उड्डाण करून सोव्हिएत इंटरकोसमॉस कार्यक्रमात भाग घेतला. अंतराळात जाणारे ते एकमेव भारतीय नागरिक आहेत.

इंदिरा गांधींना विचारले असता राकेश शर्मा म्हणाले - सर्व ठिकाणांपेक्षा चांगले आहे.

त्यांच्या मिशननंतर क्रूने मॉस्कोमध्ये अधिकारी आणि पंतप्रधान इंदिरा गांधी यांच्यासमवेत संयुक्त टेलिव्हिजन न्यूज कॉन्फरन्समध्ये भाग घेतला. कॉन्फरन्स दरम्यान, जेव्हा गांधींनी विचारले की बाह्य अवकाशातून भारत कसा दिसतो, तेव्हा शर्माने प्रसिद्धपणे उत्तर दिले, "सारे जहाँ से अच्छा" (जगातील सर्वोत्तम).

गगनयान मोहिमेसाठी नामांकित चार अंतराळवीर कोण आहेत?

1. ग्रुप कॅप्टन प्रशांत बालकृष्णन नायर
भारतीय वायुसेनेचे ग्रुप कॅप्टन प्रशांत बालकृष्णन नायर, राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनीचे माजी विद्यार्थी, यांनी हवाई दल अकादमीमध्ये प्रतिष्ठित तलवार सन्मान मिळवला. दलाच्या फायटर स्ट्रीममध्ये नियुक्त केलेले ग्रुप कॅप्टन नायर यांना सुमारे 3000 तासांच्या उड्डाण अनुभवासह 'श्रेणी A' फ्लाइंग इन्स्ट्रक्टर आणि चाचणी वैमानिक म्हणून नियुक्त केले आहे.

आपल्या संपूर्ण कारकिर्दीत, ग्रुप कॅप्टन नायर यांनी रशियन मूळचे सुखोई-30 एमकेआय, मिग-21, मिग-29, हॉक, डॉर्नियर आणि एएन-32 यासह विविध लढाऊ विमाने उडवली आहेत. ते युनायटेड स्टेट्स स्टाफ कॉलेजचे माजी विद्यार्थी देखील आहेत आणि त्यांनी डिफेन्स सर्व्हिसेस स्टाफ कॉलेज (DSSC), वेलिंग्टन आणि फ्लाइंग इंस्ट्रक्टर स्कूल (FIS), तांबरम येथे डायरेक्टिंग स्टाफ म्हणून काम केले आहे. ग्रुप कॅप्टन नायर यांनी एक प्रमुख लढाऊ विमान Su-30 स्क्वाड्रनचे नेतृत्व केले आहे. 26 ऑगस्ट 1976 रोजी तिरुवाझियाध, केरळ येथे जन्मलेल्या, त्यांनी आपल्या प्रतिष्ठित कारकिर्दीत महत्त्वपूर्ण कौशल्य आणि प्रशंसा मिळवली आहे.

2. ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन
नॅशनल डिफेन्स अकादमीचे माजी विद्यार्थी, ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन, ग्रुप कॅप्टन नायर यांच्याप्रमाणेच, वायुसेना अकादमीमध्ये राष्ट्रपतींचे सुवर्णपदक आणि सन्मानाची तलवार प्राप्त करणारे प्रतिष्ठित आहेत. 21 जून 2003 रोजी फायटर स्ट्रीममध्ये नियुक्त झाल्यापासून, त्यांनी फ्लाइंग इन्स्ट्रक्टर आणि टेस्ट पायलट म्हणून काम केले आहे आणि सुमारे 2900 तासांचा उड्डाणाचा अनुभव जमा केला आहे.

GP कॅप्टन कृष्णन यांनी Su-30 MKI, MiG-21, MiG-27, MiG-29, Jaguar, Dornier आणि An-32 सह विविध विमाने उडवली आहेत. याव्यतिरिक्त, ते डिफेन्स सर्व्हिसेस स्टाफ कॉलेज (DSSC), वेलिंग्टनचे माजी विद्यार्थी आहेत. चेन्नई, तामिळनाडू येथे 19 एप्रिल 1982 रोजी जन्मलेले, ग्रुप कॅप्टन अजित कृष्णन यांनी भारतीय हवाई दलातील त्यांच्या समर्पित सेवेद्वारे आणि कौशल्याने स्वतःला वेगळे केले आहे.

3. ग्रुप कॅप्टन अंगद प्रताप
17 जुलै 1982 रोजी प्रयागराज (पूर्वी अलाहाबाद), उत्तर प्रदेश येथे जन्मलेल्या, ग्रुप कॅप्टन अंगद प्रताप यांनी भारतीय हवाई दलात 2004 मध्ये फायटर पायलट म्हणून प्रवास सुरू केला. नॅशनल डिफेन्स अकादमीचा पदवीधर असलेल्या अंगदने फ्लाइंग इन्स्ट्रक्टर आणि टेस्ट पायलट म्हणून काम केले आहे आणि त्याने सुमारे 2000 तास उड्डाण केले आहे. त्याच्या पायलटिंग अनुभवामध्ये सुखोई-३०एमकेआय, मिग-२१, मिग-२९, जॅग्वार, हॉक, डॉर्नियर आणि एएन-३२ सारख्या विविध प्रकारच्या विमानांचा समावेश आहे.

4. विंग कमांडर शुभांशू शुक्ला
विंग कमांडर शुभांशु शुक्ला, 10 ऑक्टोबर 1985 रोजी लखनौ, उत्तर प्रदेश येथे जन्मलेले, राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनीचे माजी विद्यार्थी आहेत. 17 जून 2006 रोजी फायटर स्ट्रीममध्ये नियुक्त झाले, त्यांना फायटर कॉम्बॅट लीडर आणि टेस्ट पायलट असा गौरव आहे आणि त्यांना अंदाजे 2000 तासांचा उड्डाणाचा अनुभव आहे. आपल्या सहकारी अंतराळवीरांप्रमाणे, विंग कमांडर शुक्ला यांनी त्यांच्या संपूर्ण कारकिर्दीत विविध विमाने उडवली आहेत.