छत्रपती शिवाजी महाराजांनी कोणासोबत युद्ध केलं होत?

आदिलशाहीतून स्वतंत्र झाल्यावर मोगलांविरुद्ध संघर्ष सुरू झाला. मुघल सम्राट औरंगजेब, तसेच त्याचे सरदार शायिस्ता खान, मिर्झाराजा जयसिंग आणि दिलेर खान यांच्याशी शिवरायांनी युद्धे लढली.

सुरुवातीला शिवाजी महाराज आदिलशाही सरदार होते, पण त्यांनी स्वराज्यासाठी बंड पुकारले. आदिलशाहीचा सरदार अफजल खान याला प्रतापगडावर ठार मारले. 

पोर्तुगीजांशी थेट युद्ध झाले नाही, पण ते मोगलांना मदत करत असल्याने शिवरायांनी त्यांच्याशी संबंध ताणले. इंग्रजांसोबत व्यापारावरून वाद झाले, पण युद्ध टाळण्यात आले.

जंजिरा किल्ल्यावरून सिद्दी समुद्रमार्गे मराठ्यांना त्रास देत असे. महाराजांनी अनेकदा जंजिरा जिंकण्याचा प्रयत्न केला, पण सिद्दी मजबूत राहिले.

शिवाजी महाराजांनी मोगल, आदिलशाही, इंग्रज, पोर्तुगीज आणि सिद्दी यांच्याशी संघर्ष करून स्वराज्य प्रस्थापित केले. त्यांच्या युद्धनीती आणि मुत्सद्देगिरीमुळे रणनीतीकार मानले जातात.