भारतावरील ट्रम्प यांचे 50% शुल्क रद्द होणार? 3 खासदारांचा धक्कादायक प्रस्ताव

US-India Tariff Row : भारतावर लावलेले 50% शुल्क आता हटणार का? तीन अमेरिकन खासदारांनी ट्रम्प यांनी “राष्ट्रीय आणीबाणी” अंतर्गत लावलेले शुल्क बेकायदेशीर ठरवत प्रस्ताव सादर केला आहे. हा निर्णय राजकारण आहे की अमेरिका-भारत संबंधांतील बदलाचे संकेत? 

वॉशिंग्टन। अमेरिकेच्या राजकारणात पुन्हा एकदा भारताशी संबंधित व्यापार निर्णयावरून हालचालींना वेग आला आहे. तीन अमेरिकन खासदारांनी मिळून राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी भारतावर लावलेले 50 टक्के शुल्क रद्द करण्यासाठी एक प्रस्ताव सादर केला आहे. यामागे केवळ व्यापारच नाही, तर राजकारण, रणनीती आणि अमेरिका-भारत संबंधांचा मोठा खेळ असल्याचे मानले जात आहे.

हे 3 US खासदार कोण आहेत आणि त्यांना काय हवे आहे?

US हाऊस ऑफ रिप्रेझेंटेटिव्हच्या सदस्य डेबोरा रॉस, मार्क वीसी आणि राजा कृष्णमूर्ती यांनी हा प्रस्ताव सादर केला आहे. या खासदारांचे म्हणणे आहे की, ट्रम्प यांनी भारतावर शुल्क लावण्यासाठी ज्या “राष्ट्रीय आणीबाणी”चा आधार घेतला, तो केवळ बेकायदेशीरच नाही, तर त्यामुळे अमेरिकन जनतेचेही नुकसान होत आहे. त्यांचे स्पष्ट म्हणणे आहे की, भारत अमेरिकेचा एक महत्त्वाचा आर्थिक आणि सामरिक भागीदार आहे, अशा परिस्थितीत त्यावर 50% पर्यंत शुल्क लावणे समजण्यापलीकडचे आहे.

50% शुल्क कसे लागू झाले?

खरं तर, ऑगस्ट 2025 मध्ये ट्रम्प प्रशासनाने भारतातून येणाऱ्या वस्तूंवर आधी 25% शुल्क लावले. त्यानंतर काही दिवसांनी, भारताने रशियन तेलाची खरेदी केल्याचे कारण देत 25% अतिरिक्त “सेकंडरी ड्युटी” लावली. अशा प्रकारे एकूण शुल्क 50% पर्यंत पोहोचले. हा संपूर्ण निर्णय International Emergency Economic Powers Act (IEEPA) अंतर्गत घेण्यात आला, ज्याला आता डेमोक्रॅट खासदार आव्हान देत आहेत.

खासदारांचा दावा: “अमेरिकन कामगारांचेच नुकसान”

काँग्रेसवुमन डेबोरा रॉस यांच्या मते, नॉर्थ कॅरोलिनासारख्या राज्यांची अर्थव्यवस्था भारताशी खोलवर जोडलेली आहे. भारतीय कंपन्यांनी तिथे एक अब्ज डॉलर्सपेक्षा जास्त गुंतवणूक केली आहे, ज्यामुळे टेक्नॉलॉजी आणि लाइफ सायन्सेससारख्या क्षेत्रांमध्ये हजारो नोकऱ्या निर्माण झाल्या आहेत. तर, खासदार मार्क वीसी यांचे म्हणणे आहे की, हे शुल्क म्हणजे नॉर्थ टेक्सासमधील सामान्य लोकांवर लावलेल्या करासारखे आहे, जे आधीच महागाईने त्रस्त आहेत.

राजा कृष्णमूर्ती यांचे मोठे विधान

भारतीय वंशाचे अमेरिकन खासदार राजा कृष्णमूर्ती यांनी या शुल्काला “विपरीत परिणाम करणारे” म्हटले आहे. त्यांच्या मते, पुरवठा साखळी विस्कळीत होत आहे. अमेरिकन कामगारांचे नुकसान होत आहे आणि ग्राहकांसाठी वस्तू महाग होत आहेत. त्यांचे मत आहे की शुल्क हटवल्याने US–India Economic आणि Security Cooperation अधिक मजबूत होईल.

हे फक्त भारतापुरते मर्यादित आहे का?

नाही. यापूर्वी ब्राझीलवर लावलेले असेच शुल्क रद्द करण्यासाठी अमेरिकन सिनेटमध्ये द्विपक्षीय प्रस्ताव आला होता. याचा स्पष्ट अर्थ आहे की, काँग्रेस आता राष्ट्राध्यक्षांच्या आणीबाणीच्या अधिकारांच्या गैरवापरावर नियंत्रण मिळवू इच्छित आहे.

ट्रम्प यांच्या व्यापार धोरणावर प्रश्नचिन्ह

डेमोक्रॅट खासदारांचा आरोप आहे की, ट्रम्प यांनी व्यापारासारख्या संवेदनशील विषयावर काँग्रेसला डावलून एकतर्फी निर्णय घेतले. आता हा प्रस्ताव त्याच प्रयत्नांचा एक भाग आहे, ज्यामुळे काँग्रेस आपले घटनात्मक अधिकार परत मिळवू शकेल.

पुढे काय होणार?

जरी हा प्रस्ताव थेट शुल्क रद्द करत नसला तरी, तो एक मजबूत राजकीय संकेत आहे. जर काँग्रेसमध्ये याला पाठिंबा मिळाला, तर भारतावरील 50% शुल्काचा मार्ग कठीण होऊ शकतो. हे संपूर्ण प्रकरण केवळ शुल्काचे नाही, तर अमेरिकेचे परराष्ट्र धोरण, भारतासोबतचे संबंध आणि जागतिक राजकारणाचे संकेत देते. अमेरिका भारतासोबतच्या भागीदारीला प्राधान्य देईल की दबावाचे राजकारण सुरूच ठेवेल? येत्या काही आठवड्यांत या प्रस्तावावरील चर्चा भारत-अमेरिका संबंधांची दिशा ठरवू शकते.