विदुषी सिंह: बिना कोचिंग UPSC मध्ये १३वी रँक

UPSC यशोगाथा: काही लोक आपल्या मेहनतीने आणि समर्पणाने जीवनात मोठे यश मिळवतात आणि त्यांच्या कहाण्या आपल्याला शिकवतात की जर ठरवले तर कोणतीही अडचण पार करता येते. अशीच एक कहाणी आहे विदुषी सिंहची, ज्यांनी UPSC सारख्या भारतातील सर्वात कठीण स्पर्धा परीक्षेत पहिल्याच प्रयत्नात यश मिळवले आणि तेही कोणत्याही कोचिंगशिवाय. अवघ्या २१ व्या वर्षी १३ वी रँक मिळवणे, कोणत्याही प्रेरणेपेक्षा कमी नाही!

विदुषी सिंह कोण आहेत?

विदुषीचा जन्म राजस्थानच्या जोधपूर शहरात झाला, जरी त्यांचे कुटुंब उत्तर प्रदेशातील अयोध्येचे आहे. त्यांनी आपले सुरुवातीचे शिक्षण जोधपूरमध्येच घेतले आणि नंतर दिल्लीच्या श्री राम कॉलेज ऑफ कॉमर्समधून अर्थशास्त्रात BA (ऑनर्स) ची पदवी २०२१ मध्ये पूर्ण केली. त्यांचा शैक्षणिक प्रवास नेहमीच प्रेरणादायक राहिला आहे, कारण त्यांनी पहिल्या दिवसापासूनच आपल्या ध्येयांसाठी कठोर परिश्रम केले होते.

बिना कोचिंग UPSC ची तयारी

विदुषीने UPSC ची तयारी करण्याचा निर्णय घेतला होता, पण त्यांनी कधीही कोचिंगचा आधार घेतला नाही. हा त्या काळासाठी एक धाडसी पाऊल होता, जेव्हा प्रत्येकजण मानत होता की UPSC ची तयारीसाठी कोचिंग आवश्यक आहे. विदुषीने आपल्या तयारीचा मार्ग वेगळा ठेवला. कॉलेजच्या दिवसांतच त्यांनी NCERT आणि इतर बेसिक पुस्तके वाचायला सुरुवात केली होती.

कोचिंग क्लासेसमध्ये वेळ आणि पैसा दोन्हीची नासाडी

विदुषीच्या मते, कोचिंग क्लासेसमध्ये वेळ आणि पैसा दोन्हीची नासाडी होऊ शकते आणि त्यांनी आपली तयारी स्वयं-निर्देशित ठेवली. त्यांच्या दिनचर्येमध्ये पुस्तकांशी सतत जुळवून घेणे होते आणि त्यांनी स्वतःला इंटरनेट, पुस्तके आणि जुने UPSC पेपर्स सोडवणे समाविष्ट केले होते.

पहिल्या प्रयत्नात UPSC मध्ये यश

विदुषी सिंहने आपल्या पहिल्याच प्रयत्नात UPSC परीक्षेत यश मिळवले आणि १३ वी रँक मिळवली. या यशानंतर त्यांचे नाव केवळ राजस्थानमध्येच नाही, तर संपूर्ण भारतात प्रसिद्ध झाले. त्यांचा वैकल्पिक विषय होता अर्थशास्त्र, जो त्यांनी आपल्या आवडी आणि समजुतीनुसार निवडला होता. विदुषीचे मत होते की UPSC ची तयारीमध्ये योग्य दिशा आणि नियमितता सर्वात महत्त्वाची आहे आणि हीच कारण होती की त्यांनी यश मिळवले.

का सोडली IAS आणि IPS ची नोकरी?

विदुषीने आणखी एक धक्कादायक पाऊल उचलले, जेव्हा त्यांनी IAS आणि IPS च्या नोकरीच्या प्रस्तावांना नकार दिला आणि IFS (Indian Foreign Service) निवडले. त्यांचे मत होते की IFS द्वारे त्या परराष्ट्र धोरण आणि आंतरराष्ट्रीय संबंधांमध्ये चांगले काम करू शकतील, जे त्यांच्यासाठी आणि त्यांच्या देशासाठी फायदेशीर ठरेल. त्यांचा हा निर्णयही त्यांची दूरदृष्टी आणि स्पष्टता दर्शवतो.

विदुषी सिंहच्या यशाचा संदेश

विदुषीची कहाणी हे सिद्ध करते की जर कोणाकडे दृढ नायकत्व, आत्मविश्वास आणि योग्य दिशा असेल, तर यशाला गवसणी घालता येते. त्यांनी हे दाखवून दिले की कोणतीही अडचण आपल्या मेहनतीने आणि योग्य मार्गदर्शनाने पार करता येते. आज विदुषी सिंह त्या सर्व विद्यार्थ्यांसाठी एक प्रेरणा बनली आहेत, जे विचार करतात की UPSC सारखी कठीण परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी केवळ कोचिंगची गरज असते. त्यांचा संदेश स्पष्ट आहे – “खऱ्या मेहनतीने, योग्य दिशेने आणि आत्मविश्वासाने प्रत्येकजण आपल्या ध्येयापर्यंत पोहोचू शकतो.”