नवीन नियमांनुसार, सर्व यूपीआय आयडी अल्फान्यूमेरिक असणे आवश्यक आहे.
दिल्ली: यूपीआय सेवा वापरणाऱ्यांसाठी राष्ट्रीय पेमेंट कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (एनपीसीआय) कडून सूचना. २०२५ फेब्रुवारी १ पासून यूपीआय आयडीमध्ये विशेष वर्णांना परवानगी दिली जाणार नाही, असे एनपीसीआयने म्हटले आहे. सर्व यूपीआय व्यवहार तांत्रिक वैशिष्ट्यांचे पालन करतात याची खात्री करण्यासाठी आणि एकूणच सुधारणा करण्याच्या प्रयत्नाचा एक भाग म्हणून हा निर्णय घेण्यात आला आहे. डिजिटल पेमेंट प्लॅटफॉर्मची सुरक्षा लक्षात घेऊन हा निर्णय घेण्यात आला आहे.
९ जानेवारी रोजी एनपीसीआयने जारी केलेल्या परिपत्रकात म्हटले आहे की, सर्व यूपीआय आयडी कठोरपणे अल्फान्यूमेरिक असावेत, असे नवीन नियमात स्पष्टपणे सांगितले आहे. @, !, # सारखे विशेष वर्ण असलेले यूपीआय आयडी सिस्टमद्वारे स्वयंचलितपणे नाकारले जातील. यूपीआय वापरणारे बहुतेक लोक आधीच या तांत्रिक मानकांचे पालन करत आहेत.
तरीही, अनेक लोक अजूनही यूपीआय आयडीमध्ये विशेष वर्ण वापरत आहेत. त्यामुळे १ फेब्रुवारी २०२५ पासून हा नियम कठोरपणे लागू करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे, असे एनपीसीआयने स्पष्ट केले. त्यामुळे व्यवहारांसाठी यूपीआयवर अवलंबून असलेल्या कोट्यवधी भारतीयांना या बदलाचा काही परिणाम होऊ शकतो.
विशेष वर्ण असलेल्या यूपीआय आयडीद्वारे केले जाणारे व्यवहार अयशस्वी होतील. म्हणजेच, जर फोन नंबर १२३४५६७८९० असेल आणि एसबीआय बँकेशी जोडलेल्या खात्याचा यूपीआय आयडी १२३४५६७८९०oksbi असेल तर काहीही हरकत नाही. परंतु, जर तो १२३४५६७८९०@ok-sbi असेल तर तो अवैध असेल. ही समस्या टाळण्यासाठी यूपीआय अॅप्स लवकरात लवकर अपडेट करावीत. काही शंका असल्यास, अॅपच्या ग्राहक सेवेशी संपर्क साधावा.
यूपीआय व्यवहार आयडी तयार करण्याच्या प्रक्रियेचे मानकीकरण करण्याच्या प्रयत्नाचा एक भाग म्हणून ही पावले उचलण्यात येत आहेत. सर्व यूपीआय पेमेंट सेवा प्रदात्यांनी आवश्यक पावले उचलावीत, असे नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडियाच्या परिपत्रकात म्हटले आहे. यूपीआय आयडीमध्ये विशेष वर्ण प्रतिबंधित करण्याचा निर्णय यूपीआय इकोसिस्टमचे मानकीकरण आणि सुरक्षित करण्याच्या व्यापक प्रयत्नाचा एक भाग आहे. एनपीसीआयने जारी केलेल्या आकडेवारीनुसार, यूपीआय भारतातील सर्वात लोकप्रिय डिजिटल पेमेंट पद्धतींपैकी एक बनले आहे. डिसेंबर २०२४ मध्ये यूपीआयद्वारे होणाऱ्या व्यवहारांची संख्या १६.७३ अब्ज या विक्रमी उच्चांकावर पोहोचली. मागील महिन्याच्या तुलनेत ही आठ टक्क्यांनी वाढ आहे.