एफडीसाठी आता चार नॉमिनी, नवीन बिल लवकरच येणार

बॅंक स्थिर ठेवींसाठी अनेक नॉमिनी नियुक्त करण्याबाबतचे बँकिंग कायदा (सुधारणा) विधेयक २०२४ संसदेच्या हिवाळी अधिवेशनात मांडले जाण्याची शक्यता आहे. या महिन्याच्या सुरुवातीला मान्सून अधिवेशनात हे विधेयक मांडण्यात आले होते, परंतु त्यावर चर्चा होऊ शकली नाही. बँकिंग कायदे (सुधारणा) विधेयकानुसार, गुंतवणूकदारांना स्थिर ठेवींमध्ये (एफडी) अनेक नॉमिनी नियुक्त करता येतील. खातेधारकाच्या मृत्यूनंतर, नॉमिनींना कोणत्याही कायदेशीर अडचणीशिवाय एफडी हाताळता येईल. यामुळे कमावणाऱ्या व्यक्तीच्या मृत्यूनंतर कुटुंबियांना येणाऱ्या अडचणी कमी होतील. कोविडनंतर एकाच कुटुंबातील अनेक जणांचा अचानक मृत्यू झाल्याच्या घटनांमुळे केंद्र सरकारने नॉमिनेशनची प्रक्रिया अधिक मजबूत करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

सुधारित विधेयकाद्वारे, एफडी खातेधारकांना चार नॉमिनी नियुक्त करता येतील. पूर्वी फक्त एकच नॉमिनी नियुक्त करण्याची परवानगी होती. एकाच वेळी चार नॉमिनी नियुक्त केल्यास, त्यांना मिळणाऱ्या रकमेचे प्रमाण नमूद करावे लागेल. मुले, पत्नी किंवा आईला नॉमिनी म्हणून नियुक्त करायचे असल्यास, खातेधारकाच्या मृत्यूनंतर किंवा गुंतवणूकदाराला रक्कम मिळवता येत नसल्यास, त्यांना मिळणाऱ्या रकमेचे प्रमाण नमूद करावे लागेल. सलग नॉमिनेशनद्वारे, गुंतवणूकदाराला चार नॉमिनींना विशिष्ट प्राधान्यक्रमाने नियुक्त करता येईल. मृत्यू किंवा गुंतवणूकदाराला रक्कम मिळवता येत नसल्यास, नॉमिनीला संपूर्ण रक्कम मिळू शकेल.

सध्या अनेक गुंतवणूकदार एफडी उघडताना बँक फॉर्ममध्ये नॉमिनीचे नाव देत नाहीत. कोविडनंतर, बहुतेक बँका ग्राहकांना नॉमिनी नियुक्त करण्यास भाग पाडत आहेत.