अशी फुलवा घरगुती बाग, फुले अन् भाज्यांनी भरलेली...

घरामध्ये एक छोटीशी बाग फुलवू शकता. बागकाम करण्यासाठी, भुसभुशीत, हलकी माती निवडा जी पाणी धरून ठेवत नाही. मातीत कंपोस्ट किंवा वर्मीकपोस्ट टाकल्यास ती पोषक तत्वांनी समृद्ध होते. चांगली माती मुळांना मजबूत करते आणि झाडांची वाढ वेगाने करते.

घराचे सुशोभीकरण करताना एक छोटीशी बाग सुद्धा तयार करू शकता. घराला गॅलेरी किंवा टेरेस असेल तर उत्तम. तिथे तुम्ही एक स्वतंत्र अशी छोटेखानी बाग तयार करू शकता, ती सौंदर्यात भर तर टाकेलच पण नैसर्गिकदृष्ट्याही फायदेशीर असेल. या बागेत फुल झाडांसोबतच भाज्यांचीही लागवड करता येऊ शकते. त्यासाठी काही गोष्टी आवश्यक आहेत. त्या जाणून घेतल्यास सकाळी पूजेला फुले आणि जेवणासाठी घरगुती भाज्या उपलब्ध होऊ शकतात.

बाग बनवण्याचे 'सिक्रेट' म्हणजे घरगुती पद्धती वापरून विनाखर्च खत तयार करणे आणि वापरणे. जसे की भाज्यांची साले आणि तांदळाची पेज वापरणे, जे झाडांना पोषण देते आणि खर्च वाचवते. योग्य जागेची निवड (टेरेस किंवा बाल्कनी), मातीची तयारी, ऋतूनुसार रोपे किंवा बिया निवडणे, पुरेसा सूर्यप्रकाश आणि पाण्याचा पुरवठा, आणि तण काढणे महत्त्वाचे आहे; यामुळे ताज्या भाज्या आणि रंगीबेरंगी फुले सहजपणे उगवता येतात.

विनाखर्च खत आणि कीटकनाशक तयार करणे

* भाज्यांची साले आणि तांदळाची पेज : भाज्या आणि फळांची साले (उदा. केळ्याचे साल), तांदळाची पेज आणि चहाची पावडर कुजवून सेंद्रिय खत तयार करा. यामुळे झाडांची पोषणाची गरज पूर्ण होईल, खर्च वाचेल आणि माती सुपीक होईल.

* कडुलिंबाचे तेल आणि साबणाचे पाणी : कीड नियंत्रणासाठी, कडुलिंबाचे तेल साबणाच्या पाण्यात मिसळून फवारणी करू शकता, जो हानिकारक रसायनांना एक उत्तम पर्याय आहे.

बाग तयार करण्याचे टप्पे

* जागेची निवड : टेरेस, बाल्कनी किंवा अशी जागा निवडा जिथे पुरेसा सूर्यप्रकाश येतो.

* माती तयार करणे : तण काढून माती भुसभुशीत करा. त्यात सेंद्रिय खत (उदा. कंपोस्ट) आणि थोडे वाळू मिसळा.

* बियाणे किंवा रोपे : तुमच्या आवडीच्या भाज्या (टोमॅटो, मिरची, पालक) आणि फुले (झेंडू, निशिगंध) यांचे चांगले बियाणे किंवा रोपे खरेदी करा.

लागवड आणि निगा

* ऋतूनुसार झाडे लावा.

* झाडांच्या मुळाशी नियमित पाणी द्या, पण जास्त नाही.

* सूर्यप्रकाश मिळेल याची खात्री करा (दिवसातून किमान 4-6 तास).

* नियमितपणे तण काढा.

फुले आणि भाज्यांसाठी विशेष टिप्स

* रंगीबेरंगी फुले : झेंडू, डेलिया, सदाफुली, जास्वंद इत्यादी फुले लावा, जी परागकण वाहकांना (मधमाशी, फुलपाखरे) आकर्षित करतात आणि बाग रंगीबेरंगी करतात.

* ताज्या भाज्या : टोमॅटो, मिरची, वांगी, पालक, दुधी, भोपळा, कोथिंबीर इत्यादी भाज्या घरी सहजपणे लावता येतात.

* परागीभवन : मधमाश्या आणि फुलपाखरांना आकर्षित करण्यासाठी काही फुलांची झाडे लावा, ज्यामुळे फळे आणि भाज्यांच्या उत्पादनात मदत होईल.

या सोप्या पद्धतींचा अवलंब केल्यास तुमची बाग ताज्या भाज्या आणि रंगीबेरंगी फुलांनी भरून जाईल, आणि खर्चही खूप कमी होईल!