
Financial Planning : आजच्या बदलत्या आर्थिक परिस्थितीत महिलांसाठी आर्थिक स्वावलंबन अत्यंत महत्त्वाचे ठरत आहे. शिक्षण, नोकरी, व्यवसाय, विवाह, कुटुंब आणि निवृत्ती यांसारख्या प्रत्येक टप्प्यावर आर्थिक नियोजनाची गरज असते. अशा वेळी Systematic Investment Plan (SIP) ही दीर्घकालीन आणि सुरक्षित गुंतवणुकीची उत्तम पद्धत मानली जाते. मात्र, अनेक महिलांच्या मनात एकच प्रश्न असतो महिलांनी कोणत्या वयात SIP सुरू करावी? योग्य वयात SIP सुरू केल्यास भविष्यातील आर्थिक तणाव कमी होऊन सुरक्षित भविष्याची पायाभरणी करता येते.
SIP सुरू करण्यासाठी ठराविक वयाची अट नसली, तरी जितक्या लवकर गुंतवणूक सुरू केली तितका जास्त फायदा मिळतो. २० ते २५ वयात SIP सुरू केल्यास कंपाऊंडिंगचा मोठा लाभ मिळतो. या वयात जबाबदाऱ्या तुलनेने कमी असल्याने महिलांना छोट्या रकमेतून गुंतवणूक सुरू करणे सोपे जाते. दरमहा केवळ १,००० ते २,००० रुपयांची SIP दीर्घकाळात मोठा निधी तयार करू शकते. शिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर किंवा पहिली नोकरी लागल्यानंतर SIP सुरू करणे हा सर्वोत्तम निर्णय ठरू शकतो.
३० ते ४० या वयोगटात महिलांवर विवाह, घरखर्च, मुलांचे शिक्षण अशा अनेक जबाबदाऱ्या येतात. याच टप्प्यावर आर्थिक नियोजन अधिक शिस्तबद्ध असणे गरजेचे असते. या वयात SIP सुरू केल्यास मुलांचे उच्च शिक्षण, घर खरेदी किंवा व्यवसायासाठी भांडवल उभारणे शक्य होते. नियमित उत्पन्न असल्याने SIP मध्ये थोडी जास्त रक्कम गुंतवता येते. योग्य म्युच्युअल फंडांची निवड केल्यास मध्यम कालावधीत चांगला परतावा मिळू शकतो.
अनेक महिलांना ४० नंतर SIP सुरू करणे उशीराचे वाटते, मात्र तसे नाही. या वयात निवृत्ती नियोजन अत्यंत महत्त्वाचे ठरते. जर याआधी गुंतवणूक केली नसेल, तरीही ४० नंतर SIP सुरू करून निवृत्तीसाठी मोठा निधी उभारता येतो. या टप्प्यावर जोखीम कमी ठेवून संतुलित किंवा डेट फंड्समध्ये गुंतवणूक करणे योग्य ठरते. उत्पन्न स्थिर असल्याने नियमित गुंतवणूक करणे शक्य होते.
SIP सुरू करताना महिलांनी आपल्या उत्पन्न, खर्च, आर्थिक उद्दिष्टे आणि जोखीम क्षमता यांचा विचार करावा. आपत्कालीन निधी तयार केल्यानंतरच SIP सुरू करणे अधिक सुरक्षित ठरते. दीर्घकालीन उद्दिष्टांसाठी इक्विटी फंड्स, तर अल्पकालीन गरजांसाठी डेट किंवा हायब्रिड फंड्स निवडावेत. गरज भासल्यास आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घेणेही फायदेशीर ठरू शकते.