बाळाला सर्दी-खोकला झाल्यास, लगेच आराम देणारे ४० उत्तम पदार्थ

सर्दीच्या हंगामात किंवा हवामान बदलताना लहान मुलांना खोकला आणि सर्दी होणे सामान्य आहे. पण योग्य आहार घेतल्यास रोगप्रतिकारशक्ती मजबूत करता येते आणि मुलाला लवकर आराम मिळू शकतो. बालरोगतज्ञ डॉक्टर अर्पित गुप्ता मुलांसाठी ४० अशा उत्तम पदार्थांची यादी देत आहेत, जे मुलांना लवकर बरे होण्यास मदत करतील आणि त्यांना निरोगी बनवतील.

सर्दी-खोकल्यात मुलांसाठी निरोगी पदार्थ

• गरम पेये (Warm Drinks) – घशाला खवखव आणि बंद नाक साठी फायदेशीर
• आईचे दूध (Breast Milk) – बाळासाठी सर्वोत्तम आणि पोषक तत्वांनी परिपूर्ण.
• सातूचे पाणी (Barley Water) – शरीराला डिटॉक्स करते आणि खोकल्यात आराम देते.
• तुळशीचे पाणी (Tulsi Water) – घशाची सूज आणि इन्फेक्शन कमी करते.
• आल्याची चहा (Ginger Tea) (१ वर्ष +) – खोकला आणि कफ कमी करते.
• लिंबू-मध पाणी (Lemon Honey Water) (१ वर्ष +) – रोगप्रतिकारशक्ती वाढवते आणि घशाची जळजळ कमी करते.
• हळदीचे दूध (Turmeric Milk) (१ वर्ष +) – अँटी-बैक्टीरियल गुणधर्मांनी युक्त, खोकला आणि सर्दीमध्ये फायदेशीर.
• हॉट चॉकलेट (Hot Chocolate) (१ वर्ष +) – घशाला आराम देते आणि मुलांना आवडते.

२. सूप (Soups) – शरीर गरम ठेवण्यासाठी आणि पोषण देण्यासाठी

• भात सूप (Rice Soup) – हलका आणि पचायला सोपा, तापातही फायदेशीर.
• लसूण डाळ सूप (Garlic Lentil Soup) – शरीर गरम ठेवण्यास आणि रोगप्रतिकारशक्ती वाढविण्यास मदत करते.
• भाजी मूग डाळ सूप (Vegetable Moong Dal Soup) – जीवनसत्वे आणि खनिजांनी समृद्ध.
• भोपळा सूप (Pumpkin Soup) – चविष्ट आणि पौष्टिक.
• गाजर-बीटरूट सूप (Carrot Beetroot Soup) – रक्त वाढविण्यासाठी आणि कमजोरी दूर करण्यासाठी मदतगार.
• चिकन क्लिअर सूप (Chicken Clear Soup) – खोकला-सर्दीमध्ये जलद आराम देते.
• मटण सूप (Mutton Soup) (८ महिने +) – शरीर गरम ठेवते आणि ताकद वाढवते.
• टोमॅटो सूप (Tomato Soup) – जीवनसत्व क ने समृद्ध, रोगप्रतिकारशक्ती मजबूत करते.
• मिक्स व्हेजिटेबल सूप (Mixed Vegetable Soup) – पोषक तत्वांनी समृद्ध आणि घशासाठी फायदेशीर.
• ब्रोकली-मशरूम सूप (Broccoli Mushroom Soup) – शरीराची रोगप्रतिकारशक्ती वाढविण्यास मदत करते.
• लाल मसूर-मेथी सूप (Red Lentil Fenugreek Soup) – खोकला आणि सर्दीसाठी प्रभावी.
• भोपळा आणि मसूर डाळ सूप (Pumpkin Red Lentil Soup) – हलका आणि पचायला सोपा.
• पालक सूप (Cream of Spinach Soup) – खनिजे आणि जीवनसत्वांनी समृद्ध, कमजोरी दूर करते.
• टोमॅटो रस्सम (Tomato Rasam) – दक्षिण भारतीय मसाल्यांनी समृद्ध, घशाची खवखव दूर करते.

३. फळांचा रस आणि प्यूरी (Fruit Purees & Juices) – रोगप्रतिकारशक्ती वाढविण्यासाठी आणि हायड्रेशनसाठी

• सफरचंद प्यूरी (Applesauce) – पचायला सोपी आणि पोषक तत्वांनी समृद्ध.
• डाळिंब रस (Pomegranate Juice) – शरीरात रक्त वाढविण्यासाठी आणि रोगप्रतिकारशक्ती मजबूत करण्यासाठी.
• गाजर प्यूरी (Carrot Puree) – जीवनसत्व अ ने समृद्ध, डोळ्यांसाठी आणि रोगप्रतिकारशक्तीसाठी फायदेशीर.
• रताळी प्यूरी (Sweet Potato Puree) – तंतुमय आणि शरीर गरम ठेवणारी.
• ब्रोकली-पालक प्यूरी (Broccoli Spinach Puree) – पोषण आणि अँटीऑक्सिडंट्सने समृद्ध.
• हिरव्या वाटाण्याची प्यूरी (Green Peas Puree) – हिवाळ्यात खाण्यासाठी उत्तम.

४. दलिया आणि खिचडी (Porridge & Khichdi) – हलका आणि ताकद देणारा आहार

• केरळ केळीचा दलिया (Raw Kerala Banana Porridge) – रोगप्रतिकारशक्ती वाढवणारा.
• बाजरीचा दलिया (Pearl Millet Porridge) – शरीर गरम ठेवणारा दलिया.
• बीटरूट-बाजरीचा दलिया (Beetroot Pearl Millet Porridge) – पोषण आणि लोहाने समृद्ध.
• वेलची गहू दलिया (Elaichi Wheat Dalia Porridge) – हिवाळ्यात खाण्यासाठी उत्तम.
• मूग डाळ खिचडी (Moong Dal Rice Khichdi) – हलका आणि सुपाच्य आहार.
• सफरचंद खिचडी (Apple Khichdi) – गोड आणि पोषक तत्वांनी समृद्ध.
• साबुदाणा खिचडी (Sabudana Khichdi) – ऊर्जा देणारी आणि सहज पचणारी.
• भाजी दलिया खिचडी (Vegetable Dalia Khichdi) – जीवनसत्वे आणि तंतुमय पदार्थांनी समृद्ध.

५. हलका आणि साधा आहार (Light & Comforting Foods) – पचायला सोपा आणि ऊर्जा देणारा

• पोंगल (Pongal) – तांदूळ आणि मूग डाळीपासून बनवलेला हलका आणि चविष्ट पदार्थ.
• तांदळाची कांजी (Rice Gruel/Kanji) – पोटासाठी हलका आणि सहज पचणारा.
• तूप भात (Ghee Rice) – शरीर गरम ठेवण्यासाठी आणि ताकद देण्यासाठी.
• इडली (Idli) – मऊ, हलकी आणि सुपाच्य.
• बेसन हलवा (Besan Halwa) (१० महिने +) – हिवाळ्यात खाण्यासाठी उत्तम आणि रोगप्रतिकारशक्ती वाढवणारा.