यंदा गणपतीसाठी कोकणात जा ‘कार ऑन ट्रेन’ने, ही नवी सुविधा तुम्हाला माहिती आहे का? कोकण रेल्वेचा अनोखा प्रयोग
सार
कार, SUV सारखी प्रवासी वाहने थेट रेल्वेच्या वॅगनवर घेऊन जाण्याचा प्रयोग कोकण रेल्वे गणपतीतून सुरू करण्याचा विचार करीत आहे.
मुंबई - यंदाच्या गणेशोत्सवात कोकणातील रस्त्यांवरील गर्दीपासून सुटका हवी आहे का? तुमचं स्वतःचं वाहन घेऊन प्रवास करायचा आहे का? तर कोकण रेल्वे एक अभिनव सुविधा आणण्याच्या तयारीत आहे. कार, SUV सारखी प्रवासी वाहने थेट रेल्वेच्या वॅगनवर घेऊन जाण्याचा प्रयोग कोकण रेल्वे गणपतीतून सुरू करण्याचा विचार करीत आहे.
कोकण रेल्वेचे अध्यक्ष व व्यवस्थापकीय संचालक संतोष कुमार झा यांनी ही माहिती दिली. ते म्हणाले, “ही कल्पना खूपच छान आहे आणि आम्ही नक्कीच याचा विचार करणार आहोत. ट्रकसाठी ‘रो-ऑन रो-ऑफ’ सेवा यशस्वी ठरली आहे, त्याच धर्तीवर खास प्रवाशांसाठी त्यांच्या कार किंवा SUV रेल्वे वॅगनवर घेऊन जाणे शक्य आहे. यासाठी काही तांत्रिक बाबी सुधारण्याची गरज आहे, पण हा प्रयोग गणपतीमध्ये करण्याचा आमचा प्रयत्न असेल.”
काय आहे Ro-Ro सेवा? ‘रो-ऑन रो-ऑफ (Ro-Ro)’ ही सेवा कोकण रेल्वेने यापूर्वी ट्रकसाठी सुरू केली होती. या सेवेअंतर्गत ट्रक थेट विशेष प्रकारच्या रेल्वे वॅगनवर चढवले जातात.
या सेवेच्या वैशिष्ट्यपूर्ण बाबी, सेवा कोलाड ते मंगळूर दरम्यान कार्यरत
- ट्रक एका रॅम्पवरून वॅगनवर चढवले जातात
- ट्रकची उंची ३.४२५ मीटरपेक्षा कमी असणे बंधनकारक
- चालक व क्लीनर ट्रकमध्येच प्रवास करतात, त्यांना तिकीट घ्यावे लागते
- किमान ४० ट्रक झाल्याशिवाय गाडी चालवली जात नाही
कार आणि SUV साठी विशेष तयारीची गरज
- प्रवासी वाहनांकरिता Ro-Ro सेवा देण्यासाठी, ट्रकसाठी असलेल्या वॅगनच्या तुलनेत काही बदल करावे लागतील.
- कार्स आणि SUV साठी नवीन डिझाइन केलेल्या वॅगन्स लागतील
- गाड्यांची चढउतार सुलभ होईल, अशी रॅम्प व्यवस्था आवश्यक
- कार मालकांनी आपली वाहने कोलाड स्थानकापर्यंत आणावी लागतील
- गाडी चालवण्यासाठी किंवा गाडीत बसूनच प्रवास करता येईल की नाही, यावर निर्णय प्रक्रिया सुरु
‘मॉनसून वेळापत्रकात’ १० दिवसांची कपात
कोकण रेल्वेने यंदा प्रथमच मॉनसून वेळापत्रकात १० दिवसांची कपात केली आहे. १५ जून ते २० ऑक्टोबर दरम्यान हे सुधारित वेळापत्रक लागू राहणार आहे.
संतोष कुमार झा म्हणाले, “आम्ही यंदा चांगली पूर्वतयारी केली आहे. जलवाहिनी नाल्यांची साफसफाई, डोंगरकापांवर लक्ष, आणि पूर्ण झालेली भू-सुरक्षा कामं यामुळे माती सरकणे किंवा दगड पडण्याच्या घटनांमध्ये घट झाली आहे.”
सुरक्षा उपाय योजना
- ६३६ प्रशिक्षित कर्मचारी जोखीमपूर्ण भागात रात्रंदिवस गस्तीसाठी
- LED सिग्नल्स व अलार्म यंत्रणा धुक्यांतही स्पष्टता मिळवण्यासाठी
- स्वतः रेकॉर्ड करणारे पावसाचे मीटर ९ ठिकाणी कार्यरत (म्हणजेच: मंगाव, चिपळूण, रत्नागिरी, कणकवली, कारवार, इ.)
- पूर इशारा प्रणाली कळी, सावित्री आणि वशिष्ठ नद्यांवरील पुलांवर कार्यान्वित
नव्या टनेल्स व स्थानक उन्नतीची तयारी पणजी आणि ओल्ड गोवा येथे पर्यायी मार्गावर नवीन टनेल्स उभारण्याचे प्रस्ताव रेल्वे बोर्डाकडे पाठवण्यात आले आहेत. याशिवाय मडगाव आणि उडुपी स्थानकांची उन्नती ‘अमृत भारत स्टेशन योजने’अंतर्गत होणार आहे, मात्र यासाठी निधी अद्याप मंजूर झालेला नाही.
गणेशोत्सवात कोकण प्रवास करणाऱ्या चाकरमान्यांसाठी ‘कार ऑन ट्रेन’ ही सेवा नक्कीच क्रांतिकारी ठरू शकते. रस्त्यांवरील वाहतूक कोंडी, अपघाताचा धोका आणि दीर्घ प्रवासाचा त्रास टाळून रेल्वेने गाडी पाठवण्याची ही सोय निश्चितच स्वागतार्ह ठरेल. प्रशासनाच्या तयारीनुसार, हा प्रयोग यशस्वी झाल्यास भविष्यात तो नियमित सेवेचा भागही होऊ शकतो.