मुंबई - आज दुपारपासून नारळी पौर्णिमा तिथीनुसार सुरु होणार आहे. हा सण कोकण आणि मुंबईत मोठ्या धुमधडाक्यात साजरा केला जातो. रक्षाबंधनाच्या आदल्या दिवशी होणार्या या सणाचे वेगळेच महत्त्व आहे. जाणून घ्या पूजा विधी आणि तिचे महत्त्व.
नारळी पौर्णिमेला हिंदू संस्कृतीत मोठे महत्त्व आहे. कोकण प्रांत आणि मुंबईतील मासेमारी करणारे लोक हा सण मोठ्या श्रद्धा आणि उत्साहाने साजरा करतात, कारण हा दिवस त्यांच्यासाठी शुभ आणि भाग्यवर्धक मानला जातो. या दिवशी समुद्रदेव वरुणाची पूजा केली जाते. श्रावण महिन्याच्या पौर्णिमेला हा सण साजरा केला जातो, त्यामुळे याला श्रावणी नारळी पौर्णिमा असेही म्हणतात. पंचांगानुसार २०२५ साली नारळी पौर्णिमा ९ ऑगस्ट २०२५ रोजी साजरी होईल.
26
नारळी पौर्णिमा २०२५: तारीख आणि वेळ
पौर्णिमा तिथी सुरू – ८ ऑगस्ट २०२५, दुपारी २:१२ वाजता
पौर्णिमा तिथी समाप्त – ९ ऑगस्ट २०२५, दुपारी १:२४ वाजता
36
नारळी पौर्णिमा: महत्त्व
कोकण आणि महाराष्ट्रातील लोकांसाठी नारळी पौर्णिमेला विशेष धार्मिक महत्त्व आहे. मासेमारी करणारे लोक हा सण समुद्रदेव वरुणाला अर्पण आणि नारळ अर्पण करून साजरा करतात. नारळ अर्पण करण्यामुळे या पौर्णिमेला "नारळी पौर्णिमा" असे नाव पडले आहे. नारळ हे या पूजेतील मुख्य अर्पण मानले जाते.
पश्चिम घाटाजवळ राहणाऱ्यांसाठी समुद्र हेच अन्नाचे प्रमुख स्त्रोत असून मुख्य साधनसंपत्ती असल्यामुळे ते समुद्रदेवाला प्रार्थना करून आशीर्वाद मागतात. श्रद्धेने मानले जाते की, या दिवशी वरुणदेव मासेमारांचे रक्षण करतात, समुद्रातील वारा आणि पाण्याचा प्रवाह अनुकूल करून त्यांना आपत्तींपासून वाचवतात. या दिवसापासून पावसाळ्याचा शेवट होऊन मासेमारीचा हंगाम सुरू होतो. लोक गाणी, नृत्य करून हा सण मोठ्या जल्लोषात साजरा करतात. पुढील हंगाम सुख, संपत्ती, आनंद आणि भरभराटीचा जावा अशी प्रार्थना केली जाते.
56
नारळी पौर्णिमा २०२५: पूजेची पद्धत
मासेमार नवीन मासेमारी जाळी खरेदी करतात, जुन्या होड्या रंगवतात आणि नवीन होड्याही विकत घेतात. त्या होड्यांना रंग व फुलांनी सजवले जाते. हा अत्यंत आनंदाचा आणि मांगल्याचा सण असतो. याचा उत्साह कोकण आणि मुंबईत मोठ्या प्रमाणावर दिसून येतो.
66
अशी साजरी केली जाते
वरुणदेवाची पूजा करून नारळ अर्पण करतात व प्रार्थना करतात.
ब्राह्मण या दिवशी उपवास करून श्रावणी उपक्रम करतात आणि यशस्वी जीवनासाठी फळाहार घेतात.
महिलावर्ग पारंपरिक नारळी भात हा गोड पदार्थ बनवतात.
मासेमार त्यांच्या होड्यांचीही पूजा करतात, कारण त्याच्याद्वारे ते मासे पकडून उपजीविका करतात.
सजवलेल्या होड्यांमध्ये ते थोडा समुद्र प्रवास करतात.
समुद्रकिनारी पारंपरिक गाणी-नृत्य करून दिवसाचा आनंद साजरा करतात आणि पूजा विधी पूर्ण झाल्यावर उत्सवात रममाण होतात.
