बिबट्यांच्या हल्ल्याने सरकार हादरले! वनमंत्र्यांचा 'शूट ॲट साईट'चा आदेश; २०० पिंजरे लावण्याचा मेगाप्लॅन जाहीर

Man Eater Leopard Shoot On Sight Order: पुणे आणि अहमदनगरमध्ये बिबट्यांच्या वाढत्या हल्ल्यांमुळे आणि मनुष्यहानीमुळे, वनमंत्र्यांनी नरभक्षक बिबट्याला जागीच गोळ्या घालण्याचे आदेश दिले आहेत. 

पुणे आणि अहमदनगर जिल्ह्यांमध्ये बिबट्यांचे हल्ले वाढल्याने, या समस्येवर त्वरित आणि कठोर कारवाई करण्याची मागणी नागरिकांकडून राज्य सरकारवर केली जात आहे. या पार्श्वभूमीवर, राज्याचे वनमंत्री गणेश नाईक यांनी आज एक महत्त्वाचे विधान केले आहे.

'नरभक्षक' बिबट्याला 'ऑन द स्पॉट' गोळी घालण्याचे आदेश

वनमंत्री गणेश नाईक म्हणाले, "जर बिबट्या नरभक्षक झाला असेल, तर त्याला जागीच गोळ्या घालण्यात याव्यात. बिबट्याच्या हल्ल्यांमुळे लोकांमध्ये भीतीचे वातावरण असताना आम्ही फक्त प्रेक्षक बनून राहू शकत नाही. नागरिकांच्या समस्यांचे निराकरण करणे आवश्यक आहे."

या संकटावर तातडीने उपाययोजना करण्यासाठी सरकारने उचललेली पाऊले

२०० पिंजरे तातडीने बसवणार: बिबट्यांना पकडण्यासाठी तात्काळ २०० पिंजरे बसवले जातील. तसेच, १,००० अतिरिक्त पिंजरे खरेदी केले जातील.

स्थलांतर आणि तंत्रज्ञान: पकडलेल्या बिबट्यांना सुरक्षित आणि घनदाट जंगलात सोडले जाईल. भविष्यात बिबट्यांच्या हालचालींची माहिती लोकांना देण्यासाठी आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) आणि उपग्रह प्रतिमा वापरून एक यंत्रणा विकसित केली जाईल.

३ आठवड्यांत ३ बळी, केंद्राकडे तातडीची मागणी

गेल्या तीन आठवड्यांत शिरूर तालुक्यातील पिंपरखेड आणि जांभूत गावांमध्ये बिबट्याच्या हल्ल्यात १३ वर्षाच्या मुलासह, ५ वर्षाचे बालक आणि ७० वर्षाच्या वृद्धाचा मृत्यू झाला आहे. एका मुलाचा बळी गेल्यानंतर संतप्त जमावाने वनविभागाच्या पेट्रोलिंग वाहनासह तळ (बेस कॅम्प) इमारतीला आग लावली होती. पुणे आणि अहमदनगरमधील लोकप्रतिनिधींनी मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्याकडे तात्काळ उपाययोजना करण्याची मागणी केली. त्यामुळे मुख्यमंत्री फडणवीस यांनी या समस्येवर तोडगा काढण्यासाठी केंद्राकडे हस्तक्षेप करण्याची मागणी केली आहे.

बिबट्यांच्या संरक्षणासह मनुष्यहानी टाळण्याचे आव्हान

मुख्यमंत्री फडणवीस यांनी मंत्रिमंडळ बैठकीत सांगितले की, बिबट्याच्या हल्ल्यांचा सामना अत्यंत काळजीपूर्वक करावा लागेल, कारण शासनाला मनुष्यहानी टाळायची आहे आणि वन्यजीवनाचे संरक्षणही करायचे आहे. "ज्या बिबट्यांनी नरभक्षक रूप धारण केले आहे, त्यांच्यावर प्रभावी उपाययोजना करणे आवश्यक आहे. काही जिल्ह्यांमध्ये यामुळे भीतीचे वातावरण निर्माण झाले आहे," असे मुख्यमंत्री म्हणाले.

केंद्राकडे तीन प्रमुख मागण्या: मुख्यमंत्र्यांनी केंद्रीय वनमंत्र्यांशी चर्चा करून वन्यजीव (संरक्षण) कायदा, १९७२ अंतर्गत नरभक्षक बिबट्याला पकडून, गरज पडल्यास त्याला मारण्याची परवानगी (Permission to kill) देण्याची विनंती केली आहे. बिबट्यांची संख्या नियंत्रणात आणण्यासाठी मोठ्या प्रमाणावर नसबंदी कार्यक्रम (Sterilization) राबवण्यासाठीही केंद्राची परवानगी मागितली आहे.

घटते जंगल आणि वाढती लोकसंख्या

सरकारी आकडेवारीनुसार, पुणे जिल्ह्यात सध्या १,३०० ते १,५०० बिबटे आहेत. या भागातील जंगल आणि नैसर्गिक अधिवास कमी होत चालला आहे, तर बिबट्यांची संख्या वाढत आहे. हे क्षेत्र पाण्याची उपलब्धता आणि मुबलक वनस्पतिजन्य पदार्थामुळे बिबट्यांसाठी अनुकूल आहे. त्यामुळे मानवी वस्तीजवळ बिबट्यांचा वावर वाढला असून, यामुळे मनुष्य-वन्यजीव संघर्ष (Human-wildlife conflict) प्रशासनासमोर एक मोठे आव्हान बनले आहे.