
Train travel : नागरिकांचा ट्रेन प्रवास सुरक्षित तसेच सुकर व्हावा, यासाठी रेल्वे प्रशासनाकडून वेळोवेळी नवे नियम केले जात आहेत. अलीकडेच आरक्षण चार्ट 10 तास आधी प्रसिद्ध करण्याचा नियम रेल्वेने केला आहे. यापूर्वी प्रवासाच्या आठ तास आधी ही आरक्षण यादी जाहीर केली जात होती. आता त्यापाठोपाठ अनारक्षित तिकिटावर प्रवास करणाऱ्यासाठी एक नियम लागू करण्यात आला आहे. जाणून घ्या, नेमका काय आहे हा नियम?
अनारक्षित (Unreserved) तिकीटांसाठी भारतीय रेल्वेचा नवीन नियम लागू झाला आहे. या नियमानुसार, फक्त फोनवर तिकीट दाखवल्यास दंड होऊ शकतो, कारण आता प्रिंटेड तिकीट अनिवार्य आहे. डिजिटल फसवणूक रोखण्यासाठी हा निर्णय घेण्यात आला आहे. मात्र, आरक्षित तिकीटांसाठी ई-तिकीट वैध आहे आणि ओळखपत्र दाखवणे आवश्यक आहे. ते न दाखवल्यास दंड होऊ शकतो, त्यामुळे सावधगिरी बाळगणे महत्त्वाचे आहे.
* डिजिटल फसवणूक: कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) वापरून बनावट तिकीट तयार करणे आणि तिकीट संबंधित फसवणुकीच्या घटना वाढल्यामुळे हे पाऊल उचलण्यात आले आहे.
* अनारक्षित तिकीट (Unreserved Ticket): मोबाईलवर तिकीट दाखवून चालणार नाही, प्रिंट केलेली प्रत सोबत ठेवावी लागेल, अन्यथा दंड होऊ शकतो.
* आरक्षित तिकीट (Reserved Ticket): ई-तिकीट वैध आहे, परंतु फोटो असलेले वैध ओळखपत्र (उदा. आधार कार्ड) दाखवावे लागेल. ओळखपत्र न दाखवल्यास दंड होऊ शकतो (₹२५० + भाडे).
* प्लॅटफॉर्म तिकीट: वैध तिकीटाशिवाय प्लॅटफॉर्मवर प्रवेश केल्यास ₹२५० पर्यंत दंड होऊ शकतो.
* अतिरिक्त सामान: जास्त वजनाचे किंवा मोठ्या आकाराचे सामान सोबत नेल्यास दंड होऊ शकतो.
* ट्रेनमध्ये शांतता भंग: रात्रीच्या वेळी आवाज करणे किंवा इतरांना त्रास दिल्यास दंड होऊ शकतो.
लक्षात ठेवा, फोनवर तिकीट दाखवण्याबाबतचा नियम प्रामुख्याने अनारक्षित तिकीटांसाठी आहे, तर आरक्षित तिकीटांसाठी प्रिंटेड कॉपी किंवा ई-तिकीटासोबत ओळखपत्र सोबत ठेवणे आवश्यक आहे.