Parenting Tips : मुलांमध्ये ही 3 लक्षणे दिसल्यास दुर्लक्ष करू नका, कारण तुमच्या पालकत्वावर उद्भवेल प्रश्न

Parenting Tips : मुलांमध्ये राग किंवा शांतता, आवडी-उत्साह कमी होणे आणि झोप-भूक यातील बदल ही तीन लक्षणे मानसिक तणावाचे संकेत आहेत. ही लक्षणे दिसल्यास पालकांनी त्याकडे गंभीरतेने पाहून मुलांशी संवाद वाढवणे गरजेचे आहे.

Parenting Tips : मुलांचे बदलते वर्तन, अचानक येणारे ताण-तणाव किंवा भावनिक समस्या ही फक्त त्यांच्या व्यक्तिमत्त्वाचा भाग नसतात; अनेकदा त्यामागे खोलवर दडलेला संदेश असतो. पालकांनी मुलांच्या या संकेतांकडे वेळेवर लक्ष दिले नाही तर त्यांच्या व्यक्तिमत्त्व विकासावर, शिकण्याच्या क्षमतेवर आणि भावनिक स्थिरतेवर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. विशेषत: काही विशिष्ट तीन लक्षणे दिसू लागली, तर ते पालकत्वातील कमतरता, मुलाचा मानसिक भार किंवा चुकीच्या वातावरणाचे संकेत असू शकतात. त्यामुळे या लक्षणांची समज आणि योग्य वेळी हस्तक्षेप करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

अचानक बदललेले वर्तन

एखादे मूल अचानक रागीट होणे, छोट्या कारणाने रडणे, चिडचिड करणे किंवा उलट पूर्णपणे शांत, एकाकी होणे ही गंभीर लक्षणे मानली जातात. हे बदल मुलांच्या भावनिक आरोग्यावर ताण असल्याचे संकेत असू शकतात. घरातील वाद, अभ्यासाची भीती, पालकांचे दुर्लक्ष, मोबाईल-स्क्रीनचा अतिरेक किंवा शाळेतील दबाव यामुळे मुलांची मानसिक अवस्था ढवळून निघू शकते. पालकांनी अशा वेळी मुलांना फक्त “तू का रडतोस?” किंवा “हे काय वागणे आहे?” असे म्हणण्याऐवजी, त्यांच्याकडून शांतपणे उत्तर मिळवण्याचा प्रयत्न करावा. मुलांच्या भावना समजून घेणे हे चांगल्या पालकत्वाचे पहिले पाऊल आहे.

अभ्यासापासून किंवा आवडीच्या गोष्टींपासून लांब राहणे

पूर्वी अभ्यास, चित्रकला, खेळ, नृत्य किंवा इतर आवडीच्या गोष्टी आवडणारे मूल अचानक त्याच गोष्टी टाळू लागले, तर हे दुर्लक्ष करण्यासारखे नाही. हे फक्त कंटाळा किंवा आळस नसून तणाव, अपयशाची भीती, कमी आत्मविश्वास, किंवा पालकांकडून जास्त अपेक्षा असल्याचे द्योतक असू शकते. मुलांना सतत “हे चांगलं नाही केलं”, “तू दुसऱ्यापेक्षा कमी आहेस” अशा टीका ऐकाव्या लागल्यास ते स्वत:हून मागे हटू लागतात. पालकांनी मुलांना प्रोत्साहन द्यावे, लहान कामांसाठीही कौतुक करावे आणि यश-अपयश यांचा संतुलित संदेश द्यावा.

झोपेत बदल, भूक न लागणे किंवा शारीरिक तक्रारी

मुलांना अचानक झोप न येणे, वारंवार भूक न लागणे, पोटदुखी, डोकेदुखी किंवा शाळेत जायचे नकोसे वाटणे ही लक्षणे मानसिक ताण दर्शवू शकतात. मुले त्यांच्या भावना शब्दांत व्यक्त करू शकत नाहीत, म्हणून ही शारीरिक लक्षणे त्यांच्या मनातील भीती किंवा असुरक्षितता दर्शवतात. पालकांनी फक्त औषधे देऊन समाधान मानू नये, तर मुलांच्या दैनंदिन वातावरणावर, त्यांच्या भावनिक गरजांवर आणि घरातील वातावरणावर लक्ष देणे आवश्यक आहे. सुरक्षित, प्रेमळ आणि समर्थनात्मक वातावरण दिल्यास ही लक्षणे हळूहळू कमी होतात.