आजकालच्या कर्मचाऱ्यांचा कामकाजाचा दिवस डिजिटल तंत्रज्ञानामुळे वाढत चालला आहे. सतत उपलब्ध राहण्याचा ताण आणि सततच्या बैठकांचा कर्मचाऱ्यांच्या वैयक्तिक आयुष्यावर परिणाम होत आहे. काम करण्याच्या संस्कृतीत मोठा बदल होणं गरजेचं आहे.
अमेरिकेतल्या कर्मचाऱ्यांचा कामकाजाचा दिवस आता खूप वाढला आहे. पूर्वी ठराविक वेळेत सुरू होऊन संपणारा दिवस आता लॉगिन, मेसेजेस आणि रात्री उशिरा होणाऱ्या बैठकांमुळे २४/७ च्या कामकाजाच्या चक्रात बदलला आहे. मायक्रोसॉफ्टच्या 'वर्क ट्रेंड इंडेक्स' रिपोर्टनुसार, ४०% अमेरिकन कर्मचारी सकाळी ६ च्या आधीच काम सुरू करतात. २९% लोक रात्री १० नंतर पुन्हा लॉगिन करतात. एक सरासरी कर्मचारी दररोज ११७ ईमेल आणि १५० मेसेजेस पाठवतो. हा फक्त वेळेचा प्रश्न नाही, तर वैयक्तिक आणि व्यावसायिक आयुष्यातील सीमा पुसट होण्याचं हे लक्षण आहे.
26
काम कधीच संपत नाही असं वाटतंय
आजकालच्या कर्मचाऱ्यांसाठी, कामकाजाचा दिवस ट्रॅफिक किंवा लॉगऑफसोबत सुरू किंवा संपत नाही. फोन उचलल्यापासूनच काम सुरू होतं, आणि बरेच जण सूर्योदयापूर्वीच लॉग इन होतात. ही दिनचर्या रात्री उशिरापर्यंत चालते. पूर्वी ऑफिसपुरतं मर्यादित असलेलं काम आता सतत सुरू असतं.
यामुळे, बरेच कर्मचारी सकाळी उठल्या उठल्या ईमेल वाचतात, जेवताना मेसेजेसना उत्तर देतात आणि संध्याकाळीही ऑफिसचं काम करतात. संध्याकाळी होणाऱ्या बैठका १६% ने वाढल्या आहेत, त्यामुळे बऱ्याच कर्मचाऱ्यांना 'ऑफिस घरी आलंय' असं वाटतं.
36
हे असं का होतंय?
'सतत उपलब्ध राहण्याची संस्कृती' हे यामागचं मुख्य कारण आहे. वर्क फ्रॉम होम किंवा हायब्रिड मॉडेलमध्ये, कर्मचारी ऑफिसमध्ये नसले तरी डिजिटल जगात सतत उपलब्ध असतात. यामुळे त्यांना सतत ऑनलाइन राहावं लागतं, लगेच उत्तर द्यावं लागतं आणि वैयक्तिक वेळ कमी होतो.
मायक्रोसॉफ्टच्या संशोधनानुसार, प्रत्येक कर्मचाऱ्याला १.७५ मिनिटांनी टेक्निकल प्रॉब्लेम येतो. यामुळे दिवसाला २७५ प्रॉब्लेम येतात. ईमेल, मेसेजेस, कॉल, बैठका यामुळे उत्पादकता कमी होते.
यापैकी बहुतेक बैठका काम करण्याच्या वेळेत होतात, त्यामुळे मानसिक थकवा येतो
डिजिटल साधनांचा त्रास
काम सोपं करण्यासाठी बनवलेली साधनं आता त्रासदायक झाली आहेत. ती सोपेपणा देण्याऐवजी, जास्त काम, लक्ष विचलित होणे आणि थकवा वाढवतात.
56
मूलभूत गोष्टी पुन्हा तपासणं गरजेचं आहे
मायक्रोसॉफ्ट म्हणतं की, एआय टूल्स कामाचं नियोजन, उत्तरे तयार करणे आणि बैठकींचा सारांश देण्यास मदत करू शकतात. पण, एआय बिघडलेली व्यवस्था सुधारू शकत नाही. कामाचा मूळ आराखडाच बदलावा लागेल. नाहीतर, एआयही आयुष्यात अधिक समस्या वाढवणारं साधन बनू शकतं.
66
काही उपाय
वेळेचं नियोजन: कामाची सुरुवात आणि शेवटची वेळ ठरवा. 'सतत उपलब्ध' ही संस्कृती बदला.
लक्ष केंद्रित करा: नको असलेल्या बैठका कमी करा, कामाला वेळ द्या
उत्पादकतेची नवीन व्याख्या: ईमेल किंवा बैठकांवरून उत्पादकता मोजू नका; परिणामांवर लक्ष केंद्रित करा
काम करण्याची पद्धत बदला: लगेच उत्तर द्यावं लागत नाही अशी पद्धत वापरा, सतत उपलब्ध राहण्याचा ताण कमी करा
नेतृत्वाचा आदर्श महत्त्वाचा
या बदलासाठी सर्वांनी पुढाकार घ्यायला हवा, पण लिडर्सनी आदर्श घालून द्यायला हवा. स्वतःचं डिजिटल कनेक्शन कमी केलं, नको असलेल्या बैठका नाकारल्या आणि कर्मचाऱ्यांना मदत केली तर काम आणि वैयक्तिक आयुष्यात समतोल साधता येतो हे दाखवून देता येईल.