Mahaparinirvan Diwas 2025 : महापरिनिर्वाण दिनानिमित्त डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या शिक्षण, समानता, आत्मसन्मान, न्याय आणि लोकशाही मूल्यांवरील प्रेरणादायी विचारांची उजळणी केली जाते.
शिक्षणाशिवाय समाज उभा राहत नाही. शिकलेला मनुष्य विचार करू शकतो, निर्णय घेऊ शकतो आणि स्वतःचा मार्ग तयार करू शकतो. शिक्षण हे गुलामीच्या अंधारातून बाहेर काढणारे दीप आहे. “Educate, Agitate, Organize” हा त्यांचा मंत्र आजही तितकाच प्रेरणादायी आहे.
27
समानता ही मानवी हक्कांची पायाभूत गरज
बाबासाहेब म्हणाले होते की मनुष्य उंच किंवा नीच जन्माला येत नाही, पण समाज त्याला तसा बनवतो. समानता नसेल तर स्वातंत्र्याचे मूल्यही राहत नाही. प्रत्येकाला समान संधी मिळाली पाहिजे, तेव्हाच खरे लोकशाही मजबूत होऊ शकते.
37
अन्यायाविरुद्ध आवाज उठवा
अन्याय सहन करणे हेही अन्यायाचाच भाग आहे. बाबासाहेबांनी शिकवले की अन्याय जिथे दिसेल तिथे त्याविरोधात उभे राहणे हेच आपले कर्तव्य आहे. शांत राहणे म्हणजे त्याला मान्यता देणे होय. धैर्याने केलेली लढाई समाज बदलते.
मनुष्याची खरी शक्ती त्याच्या आत्मसन्मानात असते. स्वाभिमान जागा राहिला तर कोणत्याही अडचणीवर मात करता येते. बाबासाहेबांनी आपल्या समाजात आत्मविश्वासाची ज्योत पेटवली. “Be proud of who you are” हा त्यांचा संदेश आजही मार्गदर्शक आहे.
57
संविधानाची निष्ठा – देशाला पुढे नेणारा मार्ग
संविधान ही देशाची आत्मा आहे, असे बाबासाहेब मानायचे. त्याचे संरक्षण करणे, त्यातील अधिकार आणि कर्तव्ये समजून पाळणे ही प्रत्येक नागरिकाची जबाबदारी आहे. न्याय, स्वातंत्र्य, समानता आणि बंधुता या मूल्यांनी देश प्रगत होतो.
67
कठोर परिश्रम आणि दृढ निश्चय
यशासाठी शॉर्टकट नसतात. बाबासाहेबांनी कठोर परिश्रम करत जगातील सर्वोत्तम विद्वानांमध्ये स्थान मिळवले. अडथळे कितीही असले तरी चिकाटी आणि प्रामाणिक प्रयत्नांनी स्वप्नं पूर्ण होऊ शकतात, हा त्यांचा जीवनसंदेश आहे.
77
समाजसुधारणा ही प्रत्येकाची जबाबदारी
समाज बदलेल तो एका व्यक्तीमुळे नव्हे, तर लोकांच्या सामूहिक प्रयत्नांमुळे. बाबासाहेबांनी सांगितले की आपण जिथे आहोत तिथून समाजासाठी काहीतरी केलं पाहिजे. बदलाची सुरुवात प्रत्येकाने स्वतःपासून केली, तर देशाची दिशा बदलेल.
