भारतीय अध्यात्म आणि धार्मिक ग्रंथांमध्ये घरात सकारात्मक ऊर्जा टिकवण्यासाठी अनेक उपाय सांगितले आहेत. घर शांत, आनंदी आणि सकारात्मक राहण्यासाठी खालील अध्यात्मिक उपाय उपयुक्त ठरतात.
१. नियमित पूजा आणि प्रार्थना करावी -
रोज सकाळी आणि संध्याकाळी घरात देवपूजा, प्रार्थना किंवा स्तोत्र पठण करावे. मंत्र जप, विशेषतः "ॐ", गायत्री मंत्र, महामृत्युंजय मंत्र यांचा जप केल्यास घरात सकारात्मक ऊर्जा वाढते. प्रार्थनेमुळे मन शांत राहते आणि घरातील वाद-कलह कमी होतात.
२. घरात पवित्र वातावरण ठेवावे
घराची नियमित स्वच्छता करावी आणि दररोज गंगाजळ किंवा गोमूत्राने शुद्धिकरण करावे. घराच्या मुख्य प्रवेशद्वाराजवळ तुळशीचे रोप लावावे, कारण तुळशी घरात सकारात्मक ऊर्जा निर्माण करते. सुगंधी अगरबत्ती, धूप, कापूर जाळल्याने नकारात्मक शक्ती दूर होतात.
३. वास्तुशास्त्र आणि ऊर्जा संतुलन
घरात पाणी आणि अग्नीचे संतुलन योग्य पद्धतीने ठेवावे. घरात जड वस्तू उत्तरेकडे न ठेवता पूर्व किंवा दक्षिण दिशेकडे ठेवाव्यात. देवघर उत्तर-पूर्व दिशेत असावे, यामुळे सकारात्मक ऊर्जा वाढते.
४. रामायण, भगवद्गीता आणि सत्संग वाचन
दररोज किंवा आठवड्यातून एकदा भगवद्गीता, रामायण किंवा शिवपुराण यांचे वाचन करावे. घरातील सर्वांनी एकत्र बसून भजन-कीर्तन किंवा सत्संग करावा, यामुळे वातावरण पवित्र राहते. सुंदरकांड पाठ केल्यास घरातील अडचणी कमी होतात.
५. दान आणि सेवा भाव ठेवावा
गरजू लोकांना अन्न, वस्त्र किंवा अन्य आवश्यक गोष्टींचे दान करावे. घरातील सदस्यांनी शक्य असल्यास दर आठवड्यात एकदा गोरगरिबांना मदत करावी, यामुळे घरात आनंद आणि शांती राहते.
६. ध्यान आणि योगसाधना करावी रोज सकाळी किंवा संध्याकाळी ध्यान (Meditation) केल्याने मन शांत होते आणि घरातील वातावरण सकारात्मक राहते. योगासने आणि प्राणायाम केल्याने तणाव कमी होतो आणि घरात आनंदी वातावरण निर्माण होते.
७. नकारात्मक गोष्टी टाळाव्यात
घरात भांडण, कटु शब्द, टीका-टिप्पणी आणि द्वेष टाळावा. वाईट विचार, असत्य बोलणे आणि इतरांची निंदा टाळल्याने घरात शांती राहते. अती टीव्ही पाहणे, मोबाईल वापरणे आणि घरातील सदस्यांमध्ये संवादाचा अभाव टाळावा.
८. सात्त्विक आहाराचा अंगीकार करावा सात्त्विक (शुद्ध आणि साधा) आहार केल्याने मन स्थिर आणि शांत राहते. मांसाहार, मद्यपान आणि जंक फूड टाळल्यास शरीर आणि मन निरोगी राहते.
९. घरात पवित्र शक्तींचा वास असावा घरात श्री यंत्र, वास्तु दोष निवारण यंत्र किंवा रुद्राक्ष ठेवल्यास नकारात्मक शक्ती दूर होतात. घरात गाय, कुत्रा, मांजर किंवा अन्य पाळीव प्राणी असल्यास सकारात्मक ऊर्जा टिकते.
१०. संध्याकाळी दिवा लावावा आणि शुभ शकुन पाळावेत
दररोज संध्याकाळी घरात तुळशीपुढे आणि देवघरात तेलाचा दिवा लावावा. संध्याकाळी "शुभंकरोति" मंत्र म्हटल्याने घरात आनंद आणि समाधान टिकून राहते. झोपण्यापूर्वी हनुमान चालिसा, विष्णुसहस्रनाम किंवा रामरक्षा स्तोत्र म्हटल्यास घरात शांतता राहते