Diwali Padwa 2025 : दिवाळी पाडव्याला नवऱ्याला का ओवाळतात? जाणून घ्या या सणामागील परंपरेचा अर्थ

Diwali Padwa 2025 : दिवाळी पाडव्यानिमित्त नवऱ्याला ओवाळण्याची प्रथा आहे. पण यामागील कारण काय आणि पौराणिक कथा सविस्तर जाणून घेऊया. 

Diwali Padwa 2025 : दिवाळीच्या पाच दिवसांच्या सणातील प्रत्येक दिवसाला विशेष महत्त्व असतं. त्यातलाच एक दिवस म्हणजे दिवाळी पाडवा किंवा बलिप्रतिपदा. हा दिवस प्रामुख्याने स्त्रिया आपल्या नवऱ्याला ओवाळून त्याच्या दीर्घायुष्याची आणि सुखसमृद्धीची प्रार्थना करण्यासाठी साजरा करतात. ही परंपरा भारतीय संस्कृतीतील दांपत्यसंबंधातील आदर, प्रेम आणि परस्पर जिव्हाळ्याचं प्रतीक मानली जाते. या दिवशी स्त्रिया आपल्या पतीसाठी शुभेच्छा देतात, तर पती पत्नीला भेटवस्तू देतो. हा प्रेम, विश्वास आणि समर्पणाचा दिवस असतो.

पौराणिक कथा आणि बलिप्रतिपदेचा संदर्भ

या दिवसाला बलिप्रतिपदा असंही म्हणतात कारण या दिवशी भगवान विष्णूंनी बळी राजाला पाताळात स्थान दिलं आणि त्याला वर्षातून एकदा पृथ्वीवर येण्याची परवानगी दिली. त्या दिवसाला बळीप्रतिपदा म्हटलं जातं. बळी राजा हा न्यायप्रिय आणि प्रजाहितदक्ष होता. त्याच्या स्मरणार्थ हा दिवस आनंदाने साजरा केला जातो. तसेच या दिवशी देवी लक्ष्मीने भगवान विष्णूच्या पाठोपाठ पाताळात जाण्याचं वचन दिलं होतं, यामुळे हा दिवस *संपत्ती, सौभाग्य आणि नात्यांमधील निष्ठेचं प्रतीक मानला जातो.

ओवाळण्याची प्रथा आणि तिचा अर्थ

या दिवशी स्त्रिया सकाळी स्नान करून सुंदर पारंपरिक पोशाख परिधान करतात. नवऱ्याला ओवाळताना त्या थाळीत कुंकू, हळद, फुले, फटाके, मिठाई, दिवा आणि अक्षता ठेवतात. नवऱ्याच्या कपाळावर कुंकवाचा टिळा लावून त्याला ओवाळलं जातं. ओवाळणं म्हणजे नजरेतील अपशकुन दूर करणं आणि नवऱ्याच्या आयुष्यात सकारात्मक ऊर्जा निर्माण करणं* असा यामागचा भावार्थ आहे. स्त्रीच्या हातातील ओवाळणी ही तिच्या मनातील प्रेम, कृतज्ञता आणि नवऱ्याच्या आरोग्याची प्रार्थना व्यक्त करते.

दांपत्यसंबंधातील प्रेम आणि सन्मानाचं प्रतीक

दिवाळी पाडवा हा दिवस फक्त विधींपुरता मर्यादित नसून तो दांपत्यातील नात्यांचा सण आहे. हा दिवस नवरा-बायकोच्या परस्पर प्रेम, विश्वास आणि एकमेकांवरील आदराचा सन्मान करणारा असतो. नवऱ्याला ओवाळल्यानंतर पती पत्नीला भेटवस्तू देतो. जसे की साडी, दागिने, मिठाई किंवा काही खास वस्तू. हा कृतीतून व्यक्त होणारा सन्मान आणि प्रेमाचा भाव असतो. त्यामुळे पाडवा हा केवळ धार्मिक विधी नव्हे, तर नातेसंबंध मजबूत करणारा उत्सव आहे.

आजच्या काळातील पाडव्याचं महत्त्व

आधुनिक काळात जरी जीवनशैलीत बदल झाले असले, तरी दिवाळी पाडव्याचं महत्त्व अजूनही तसंच टिकून आहे. आजही अनेक दांपत्ये या दिवशी परस्परांना शुभेच्छा देतात, एकत्र जेवण करतात आणि कुटुंबासोबत वेळ घालवतात. ही प्रथा स्त्रियांना सन्मान देणारी आणि नात्यांतील प्रेम वाढवणारी म्हणून ओळखली जाते. दिवाळी पाडवा हा दिवस स्त्रीच्या श्रद्धेचा आणि नात्यांतील सौंदर्याचा उत्सव आहे, जो भारतीय संस्कृतीतील कुटुंबव्यवस्थेचं सौंदर्य अधोरेखित करतो.

(DISCLAIMER : लेखाद्वारे वाचकांपर्यंत केवळ माहिती पोहोचवण्याचा प्रयत्न करत आहोत. याबाबत Asianet News Marathi कोणताही दावा व समर्थन करत नाही. यासाठी संबंधित क्षेत्रातील तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)