Monsoon अंदमानात दाखल, ६ जूनच्या सुमारास महाराष्ट्रात धडकण्याची शक्यता

देशातील शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाची असणारी मान्सून हंगामाची प्रतीक्षा आता संपण्याच्या मार्गावर आहे. यंदा मान्सून वेळेआधीच देशात दाखल होण्याची शक्यता असल्याचे संकेत हवामान विभागाने दिले आहेत.

मुंबई - देशातील शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाची असणारी मान्सून हंगामाची प्रतीक्षा आता संपण्याच्या मार्गावर आहे. यंदा मान्सून वेळेआधीच देशात दाखल होण्याची शक्यता असल्याचे संकेत हवामान विभागाने दिले आहेत. त्यामुळे शेतीसाठी तयारी करणाऱ्या लाखो शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा मिळाला आहे.

भारतीय हवामान विभागाने (IMD) दिलेल्या माहितीनुसार, नैऋत्य मोसमी पाऊस (Southwest Monsoon) मंगळवारी म्हणजेच १३ मे रोजी दक्षिण बंगालच्या उपसागरात, दक्षिण अंदमान समुद्रात, निकोबार बेटे आणि उत्तर अंदमान समुद्राच्या काही भागात दाखल झाला आहे. हे पावसाळ्याच्या अधिकृत सुरुवातीचे लक्षण असून, यंदा मान्सूनचा वेग तुलनेत अधिक असल्याचेही हवामान विभागाचे निरीक्षण आहे.

अगोदरच मान्सूनची चाहूल!

गेल्या दोन दिवसांत निकोबार बेटांवर मध्यम ते मुसळधार स्वरूपाचा पाऊस झाला आहे. हवामान विभागाच्या म्हणण्यानुसार, येत्या तीन ते चार दिवसांत दक्षिण अरबी समुद्र, मालदीव व कोमोरिन क्षेत्र, दक्षिण बंगालचा उपसागर, अंदमान व निकोबार बेटे आणि मध्य बंगाल उपसागरात मान्सून पुढे सरकण्यास पोषक वातावरण तयार झाले आहे.

महाराष्ट्रात कधी येणार मान्सून?

हवामान खात्याच्या अंदाजानुसार, केरळमध्ये २७ मे रोजी मान्सून दाखल होईल. केरळमध्ये मान्सूनच्या आगमनानंतर सुमारे दहा दिवसांनी म्हणजे ६ जूनच्या सुमारास महाराष्ट्रातही मान्सून पोहोचण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे राज्यातील शेतकरी वर्ग व नागरिक यावर्षी थोडे लवकर पावसाच्या आगमनाची चाहूल अनुभवतील, असे वाटते.

वाऱ्यांचा वेग वाढला, समुद्रात हालचाल वाढली

दक्षिण बंगालच्या उपसागरात वाऱ्यांचा वेग वाढला असून, अनेक भागांमध्ये पश्चिमेकडून वाहणाऱ्या वाऱ्यांचा वेग २० नॉट्सपेक्षा जास्त झाला आहे. काही भागांमध्ये हा वेग ४५ नॉट्सपर्यंत पोहोचल्याचे निरीक्षण नोंदवले गेले आहे. यामुळे समुद्रात लाटांचे प्रमाणही वाढल्याने या प्रदेशात मान्सूनची चाहूल अधिक स्पष्टपणे जाणवू लागली आहे.

ढगाळ हवामान आणि OLR सूचक

हवामान विभागाने स्पष्ट केले की, संबंधित प्रदेशांमध्ये आउटगोइंग लॉंगवेव्ह रेडिएशन (OLR) मध्ये घट झाली आहे. OLR ही पृथ्वीवरून अवकाशात उत्सर्जित होणारी उष्णता मोजण्याची एक पद्धत असून, या रेडिएशनमध्ये घट होणे म्हणजे ढगांची संख्या वाढत आहे, असा स्पष्ट संकेत मिळतो. परिणामी, या प्रदेशांमध्ये पावसासाठी योग्य अशा हवामान परिस्थितीची निर्मिती होत असल्याचे मानले जात आहे.

यंदा पावसाचं प्रमाण अधिक असण्याची शक्यता

यावर्षी नैऋत्य मोसमी पावसाचे प्रमाण साधारणतः सरासरीपेक्षा अधिक असणार असल्याचेही काही हवामान तज्ज्ञांनी यापूर्वी सांगितले होते. अल निनो-ला निनाच्या प्रभावामध्ये बदल होत असल्यामुळे यंदा शेतकऱ्यांसाठी परिस्थिती अनुकूल राहण्याची शक्यता आहे.

हवामान विभागाच्या या सकारात्मक अंदाजामुळे शेतकरीवर्गाला दिलासा मिळणार असून, वेळेत किंवा वेळेआधी पाऊस सुरू झाल्यास खरीप हंगामासाठी वेळेत शेतीची कामे करता येणार आहेत. मात्र, अद्याप मान्सून पूर्णपणे स्थिर झालेला नसल्याने पुढील काही दिवस हवामान विभागाच्या पुढील अद्यतनांवर लक्ष ठेवणे गरजेचे ठरेल.