राजधानी दिल्लीत 1 नोव्हेंबरपासून या गाड्यांना प्रवेशबंदी, कोणकोणत्या वाहनांना बसणार फटका?

Delhi Bans Non BS6 Commercial Vehicles : तुमची गाडी आता दिल्लीत जाऊ शकणार नाही का? १ नोव्हेंबरपासून कठोर वाहन बंदी लागू होणार! परिवहन विभागाने नोटीस जारी केली. 

Delhi Bans Non BS6 Commercial Vehicles : देशाची राजधानी दिल्लीची हवा पुन्हा एकदा विषारी होत आहे. राजधानीची हवेची गुणवत्ता सातत्याने खराब होत असून, सरकारने आता हे रोखण्यासाठी मोठे पाऊल उचलले आहे. १ नोव्हेंबर २०२५ पासून दिल्लीत BS-VI नियमांचे पालन न करणाऱ्या सर्व व्यावसायिक मालवाहू गाड्यांना प्रवेश पूर्णपणे बंद करण्यात आला आहे. या निर्णयामागे दिल्लीची बिघडलेली हवा आणि सातत्याने वाढणारी प्रदूषणाची पातळी हे कारण आहे. एअर क्वालिटी मॅनेजमेंट कमिशनने (CAQM) दिल्लीच्या सीमेवर BS-VI मानक असलेल्या गाड्यांव्यतिरिक्त इतर सर्व व्यावसायिक ट्रक्सच्या प्रवेशावर बंदी घालण्याचे आदेश दिले आहेत.

कोणत्या गाड्या आता दिल्लीत येऊ शकणार नाहीत?

CAQM च्या आदेशानुसार, दिल्लीबाहेर नोंदणीकृत असलेल्या आणि BS-VI मानकांचे पालन न करणाऱ्या गाड्या, जसे की जुने डिझेल ट्रक आणि BS-IV पेक्षा कमी दर्जाच्या गाड्या, आता दिल्लीत येऊ शकणार नाहीत. या गाड्या प्रदूषणाचे मोठे कारण मानल्या जातात आणि हिवाळ्यात जेव्हा धुके वाढते, तेव्हा हवा आणखी खराब होते.

कोणत्या गाड्यांना प्रवेशाची सूट मिळेल?

मात्र, सर्व वाहनांवर बंदी घालण्यात आलेली नाही. दिल्लीत नोंदणीकृत असलेल्या BS-VI प्रमाणित गाड्या, CNG, LNG आणि इलेक्ट्रिक वाहनांना प्रवेशाची परवानगी देण्यात आली आहे. याशिवाय, BS-IV व्यावसायिक गाड्यांना ३१ ऑक्टोबर २०२६ पर्यंत तात्पुरता दिलासा देण्यात आला आहे. म्हणजेच, पुढील एक वर्षासाठी या गाड्या संक्रमणकालीन व्यवस्थेअंतर्गत दिल्लीत ये-जा करू शकतील.

BS-IV ट्रक्सना आणखी मुदतवाढ मिळेल का?

• दिल्ली सरकार BS-IV गाड्यांना दिलेली सूट वाढवेल, अशी वाहतूकदारांना आशा होती, पण सध्या तसे झालेले नाही.
• ऑल इंडिया मोटर ट्रान्सपोर्ट काँग्रेसचे प्रमुख भीम वधावा यांनी सांगितले की, आता त्यांच्याकडे फक्त एक वर्षाचा वेळ आहे.

तर, ऑल इंडिया मोटर अँड गुड्स ट्रान्सपोर्ट असोसिएशनचे राजेंद्र कपूर म्हणाले की, ते लवकरच एक बैठक घेऊन हे प्रकरण सर्वोच्च न्यायालयात न्यायचे की नाही हे ठरवतील.

GRAP काय आहे आणि त्याचा काय परिणाम होईल?

• दिल्लीत ग्रेडेड रिस्पॉन्स अॅक्शन प्लॅन (GRAP) आधीपासूनच लागू आहे, जो प्रदूषणाच्या पातळीनुसार कठोर पावले उचलण्याचे नियम ठरवतो.
• जर हवा आणखी खराब झाली, तर गाड्यांवर आणखी कडक निर्बंध लादले जातील.
• CAQM ने स्पष्ट केले आहे की हे निर्बंध GRAP च्या वेगवेगळ्या टप्प्यांदरम्यान लागू राहतील.

BS-VI प्रमाणित गाड्या का आवश्यक आहेत?

BS-VI गाड्या जुन्या BS-IV वाहनांच्या तुलनेत कमी प्रदूषण करतात. त्यांच्या इंजिनमध्ये प्रगत तंत्रज्ञान असते, ज्यामुळे धुरातील हानिकारक घटक खूप कमी प्रमाणात बाहेर पडतात. याच कारणामुळे सरकार हळूहळू जुन्या मानकांच्या गाड्या काढून BS-VI मानक पूर्णपणे लागू करू इच्छित आहे.

तुमची गाडी आता दिल्लीत जाणार नाही का?

• जर तुमची गाडी BS-VI प्रमाणित नसेल, तर १ नोव्हेंबरनंतर तुम्हाला दिल्लीच्या सीमेवर थांबवले जाऊ शकते.
• हे पाऊल वाहतूक क्षेत्रासाठी जरी कठीण असले तरी, राजधानीची हवा स्वच्छ ठेवण्यासाठी अत्यंत आवश्यक आहे.
• २०२६ पर्यंत दिल्लीच्या रस्त्यांवर फक्त BS-VI किंवा स्वच्छ ऊर्जेवर चालणाऱ्या गाड्याच धावतील, हे सरकारचे उद्दिष्ट आहे, जेणेकरून प्रदूषणावर पूर्णपणे नियंत्रण मिळवता येईल.