
बंगळूरु : तुम्ही कधी ऑटो राईडसाठी जास्त पैसे मोजले आहेत का? ओला (Ola) किंवा उबर (Uber) सारख्या ॲपमध्ये नेहमीच वाढीव भाडे दिसते आणि मीटरपेक्षा जास्त पैसे द्यावे लागतात, असा तुमचा अनुभव असेल. बंगळूरुच्या दोन तरुण सॉफ्टवेअर इंजिनिअर्सनी या समस्येवर एक खास उपाय शोधला आहे. अन्मोल शर्मा आणि यश गर्ग यांनी ‘मीटर हाकी’ (Meter Haaki) नावाचे एक भाडे कॅल्क्युलेटर तयार केले आहे, जे तुम्हाला ॲग्रीगेटर ॲप्समधील भाड्याची तुलना सरकारी दरांशी करून देईल.
तुम्ही meterhaaki.com या वेबसाइटवर जाऊन तुमच्या ऑटो राईडचे अधिकृत भाडे तपासू शकता. हे टूल सरकारी नियमांनुसार निश्चित झालेले भाडे आणि ॲप-आधारित ॲग्रीगेटर्सने आकारलेले भाडे यांची तुलना करते. #MeterHaaki या मोहिमेतून प्रेरणा घेऊन, या डेव्हलपर्सनी भाड्यामध्ये पारदर्शकता आणण्याचे ध्येय ठेवले आहे. लवकरच ते ‘Naviget’ नावाचे एक मोबाइल ॲपही लाँच करणार आहेत.
हे कॅल्क्युलेटर 1 ऑगस्टपासून लागू झालेल्या नवीन भाडे नियमांवर आधारित आहे.
पहिल्या 2 किमीसाठी किमान भाडे: ₹30 वरून ₹36
प्रत्येक अतिरिक्त किमीसाठी भाडे: ₹15 वरून ₹18
रात्रीचे भाडे (10 PM ते 5 AM): नियमित दरांच्या 1.5 पट
हे कॅल्क्युलेटर वापरणे खूप सोपे आहे. तुम्हाला फक्त तुमच्या प्रवासाचे अंतर वेबसाइटवर किंवा गुगल मॅप्सवर तपासायचे आहे. प्रवासाच्या शेवटी, एकूण अंतर आणि थांबण्याचा वेळ (waiting time) नोंदवून तो ‘मीटर हाकी’मध्ये टाकायचा आहे. यामुळे तुम्हाला ॲपमधील भाड्याची आणि सरकारी भाड्याची तुलना लगेच कळेल.
बंगळूरुमध्ये ॲप-आधारित ऑटो राईड्समध्ये जास्त पैसे आकारले जाण्याची समस्या खूप गंभीर आहे. ॲप कंपन्या अनेकदा ‘सर्गे प्राइसिंग’ (surge pricing), टिप्स आणि इतर छुपे शुल्क लावतात, जे सरकारी दरांपेक्षा खूप जास्त असतात. कर्नाटक उच्च न्यायालयाच्या ऑक्टोबर 2022 च्या आदेशानुसार, ॲग्रीगेटर्स केवळ अधिकृत भाड्याच्या 10% आणि 5% GST अतिरिक्त शुल्क आकारू शकतात. पण या नियमाची अंमलबजावणी होत नाही आणि प्रवाशांना यापेक्षा जास्त पैसे मोजावे लागतात.
या मोहिमेला पाठिंबा देणारे एक ऑटोचालक, शांतन गौडा यांनी ॲप कंपन्यांवर टीका केली. ते म्हणाले की, या कंपन्या वारंवार किंमती वाढवतात आणि पारदर्शकता ठेवत नाहीत. त्यांनी इतर चालकांनाही प्रामाणिकपणे मीटर वापरण्याचे आवाहन केले. या संदर्भात, ‘मीटर हाकी’ हा एक नागरिक-नेतृत्वाखालील प्रयत्न आहे, जो बंगळूरुच्या ऑटो भाड्यांमध्ये समानता आणि स्पष्टता आणण्याचे काम करत आहे. या टूलमुळे प्रवाशांना भाड्याची अचूक माहिती मिळेल आणि ते जास्त पैसे देण्यापासून वाचतील.