मध्य प्रदेश पोलिसांनी एका व्यावसायिकाला सायबर गुन्हेगारांपासून वाचवले, ज्यांनी स्वतःला सीबीआय आणि मुंबई क्राईम ब्रँचचे अधिकारी असल्याचे भासवून व्हिडिओ कॉलवर फसवण्याचा प्रयत्न केला. डिजिटल अटकेबद्दल आणि त्यापासून कसे वाचावे ते जाणून घ्या.
भोपाल. डिजिटल अटकेच्या वाढत्या घटनांमध्ये, मध्य प्रदेश पोलिसांनी एका व्यावसायिकाला सायबर गुन्हेगारांकडून लुटण्यापासून वाचवले, जे अधिकारी बनून आले होते. सायबर गुन्हेगारांनी व्यावसायिकाला धमकावले आणि त्याला व्हिडिओ कॉलवर बोलावले. डिजिटल अटकेदरम्यान व्यावसायिकाने स्थानिक पोलिसांना सावध केले होते.
शहरातील अरेरा कॉलनी येथील रहिवासी विवेक ओबेरॉय यांना शनिवारी दुपारी सुमारे १ वाजता एक कॉल आला. अहवालानुसार, स्कॅमर्सनी ओबेरॉय यांना अशा लोकांशी जोडले, ज्यांनी स्वतःला सीबीआय आणि मुंबई क्राईम ब्रँचचे अधिकारी असल्याचे सांगितले. त्यांनी भारतीय दूरसंचार नियामक प्राधिकरण (ट्राय), मुंबई सायबर गुन्हे शाखा आणि केंद्रीय अन्वेषण ब्यूरो (सीबीआय) च्या अधिकाऱ्यांचे रूप धारण केले.
पोलिसांच्या निवेदनात म्हटले आहे की त्यांनी विवेक ओबेरॉय यांना असा दावा करून फसवले की त्यांच्या आधार कार्डचा वापर करून अनेक बनावट बँक खाती उघडण्यात आली आहेत, ज्याचा वापर त्यांनी अनिच्छित विपणनासाठी सिम कार्ड खरेदी करण्यासाठी देखील केला. सायबर गुंडांनी ओबेरॉय यांना स्काईप व्हिडिओ अॅप डाउनलोड करण्यास सांगितले आणि त्यांना एका खोलीत राहण्यास सांगितले.
त्यावेळी व्यावसायिकाने एमपी सायबर पोलिसांना सावध केले आणि त्यांच्या 'डिजिटल अटके' दरम्यान पोलीस त्यांच्या घरी पोहोचले. पोलीस घटनास्थळी पोहोचताच त्यांनी बनावट कायदा अंमलबजावणी अधिकाऱ्यांकडून ओळख पडताळणीची मागणी केली, फसवणूक करणाऱ्यांनी व्हिडिओ कॉल कापला. निवेदनात म्हटले आहे की व्यावसायिकाच्या "डिजिटल अटके" दरम्यान त्याच्या बँक माहिती फसवणूक करणाऱ्यांना मिळाली होती, परंतु त्यांनी कोणतेही पैसे हस्तांतरित केले नाहीत.
डिजिटल अटक हा एक प्रकारचा ऑनलाइन फसवणूक आहे, जिथे फसवणूक करणारे बळींना असा विश्वास निर्माण करतात की ते कायदा अंमलबजावणी किंवा सरकारी अधिकारी आहेत आणि ते अटक करत आहेत. हे फसवणूक करणारे त्यांच्या पार्श्वभूमीची चांगली तपासणी करतात. ते बळीच्या सोशल मीडियामुळे बळी कुठे राहतो, त्याच्या कुटुंबात कोण आहे, ते सुट्ट्या कुठे साजरे करतात इत्यादी गोष्टी जाणतात. ते बहुतेक वेळा अशा वृद्धांना लक्ष्य करतात जे एकटे राहतात आणि त्यांना ऑनलाइन साक्षरतेची जास्त माहिती नसते.
आतापर्यंत I4C (इंडियन सायबर क्राईम कोऑर्डिनेशन सेंटर) ने १००० पेक्षा जास्त बनावट Skype ID ब्लॉक केल्या आहेत. एका अहवालानुसार, हे स्कॅमर्स एका मोठ्या रॅकेटचा भाग आहेत, ज्यामध्ये असे भारतीय आहेत ज्यांना कामाच्या बहाण्याने दक्षिण आशियाई देशांमध्ये नेण्यात आले आणि आता त्यांच्याकडून हे सर्व करवले जाते. काही स्कॅमर्स हरियाणातील नूह आणि मेवातशी देखील जोडलेले आढळले आहेत.
जर तुम्हाला कोणताही संशयास्पद कॉल आला आणि ते तुम्हाला व्हिडिओ कॉलमध्ये सामील होण्यास सांगत असतील, तर घाबरू नका आणि त्यांना प्रश्न विचारा. त्यांना सांगा की तुम्ही परिस्थिती सोडवण्यासाठी स्वतः त्यांच्या कार्यालयात जाल आणि मदत मागण्यास कधीही घाबरू नका. तुम्ही सायबर क्राईम हेल्पलाइन १९३० किंवा cybercrime.gov.in वर देखील अशा कॉलची तक्रार करू शकता.