नायट्रोजन, फॉस्फरस असलेल्या वव्वाळांच्या विष्ठेचा वापर काही शेतकरी गांजाच्या शेतीसाठी खत म्हणून करतात. मात्र, काळजीपूर्वक हाताळले नाही तर ते संसर्गाला कारणीभूत ठरू शकते.
अमेरिकेतील न्यूयॉर्कमधील रोचेस्टर येथील दोन व्यक्तींचा त्यांच्या घराच्या अंगणात गांजाची लागवड करण्यासाठी वव्वाळांच्या विष्ठेचा वापर केल्याने संसर्ग होऊन मृत्यू झाला. अमेरिकेतील २४ राज्यांमध्ये घरगुती गांजाची लागवड करण्यास परवानगी आहे. वव्वाळांच्या विष्ठेचा वापर गांजाच्या लागवडीसाठी खत म्हणून करण्यास सुरुवात झाली आहे. मात्र, हे मानवांसाठी अत्यंत हानिकारक असल्याचे अभ्यासातून दिसून आले आहे. ओपन फोरम इन्फेक्शियस डिसीज जर्नलमध्ये रोचेस्टरमधील दोन व्यक्तींच्या मृत्यूचे कारण वव्वाळांच्या विष्ठेचा वापर खत म्हणून केल्याने झाल्याचा शोधनिबंध प्रकाशित झाला आहे.
घरी कायदेशीररित्या वाढवलेल्या गांजासाठी खत म्हणून वापरण्यासाठी नायट्रोजन आणि फॉस्फरसयुक्त वटवाघळांची विष्ठा दोघांनी गोळा केली होती. मृतांपैकी ५९ वर्षीय व्यक्तीने ऑनलाइन वटवाघळे विकत घेऊन त्यांची विष्ठा गोळा केली होती. ६४ वर्षीय दुसऱ्या व्यक्तीने त्याच्या घरातील स्वयंपाकघरात नियमितपणे वटवाघळे विष्ठा टाकत असल्याने तेथून खतासाठी आवश्यक असलेली विष्ठा गोळा केली होती, असे अहवालात म्हटले आहे. पक्षी आणि वटवाघळांच्या विष्ठेत आढळणारा हिस्टोप्लास्मा कॅप्सुलेटम हा बुरशीजन्य जीव श्वासात गेल्यास संसर्ग होण्याची शक्यता जास्त असते, असेही अभ्यासातून दिसून आले आहे.
वटवाघळांची विष्ठा गोळा करताना दोघांनीही बुरशीजन्य जीवाचे बीजाणू श्वासात घेतले आणि त्यामुळे त्यांना हिस्टोप्लास्मोसिस हा गंभीर श्वसन रोग झाला. ताप, सतत खोकला, वजन कमी होणे, श्वसनासंबंधी आजार ही या रोगाची लक्षणे आहेत. दोघांवरही उपचार करण्यात आले, परंतु दोघांचेही प्राण वाचवता आले नाहीत. पूर्वी ओहायो, मिसिसिपी नदीच्या खोऱ्यात अशा प्रकारचे संसर्ग आढळून आले होते, परंतु आता देशभर असे प्रकार समोर येत आहेत, असे अहवालात म्हटले आहे. वटवाघळांची विष्ठा खत म्हणून वापरताना उत्पादनासोबतच त्याचा वापर करताना घ्यावयाची काळजी याबाबत सूचना दिल्या पाहिजेत, असे संशोधकांनी म्हटले आहे.