
महाभारत आणि रामायणात शस्त्रक्रियेच्या अनेक घटनांचा उल्लेख आहे. आतापर्यंत त्या केवळ पौराणिक कथा आहेत असे म्हणणाऱ्यांना चीनने उपग्रहाद्वारे जगातील पहिली शस्त्रक्रिया करून आश्चर्यचकित केले आहे. महाभारत आणि रामायणातल्या युद्धादरम्यान गंभीर जखमी झालेल्या, पाय गमावलेल्या व्यक्तींवर शस्त्रक्रिया केल्याचे वर्णन आहे. प्राचीन भारतात वैद्यकशास्त्र अत्यंत प्रगत होते असेही म्हटले जाते. महाभारतानुसार अर्जुनाला दोनदा शस्त्रक्रियेद्वारे वाचवण्यात आले होते. रामायणात रावणाचा राजवैद्य, युद्धादरम्यान लक्ष्मणाची काळजी घेत होता. गणेशाला हत्तीचे डोके जोडण्याचा उल्लेखही यात करता येईल. आता हेच कामगिरी चीनने केली आहे.
होय, चीनने आता उपग्रह आणि रोबोट तंत्रज्ञानाद्वारे १.५ लाख किलोमीटर (प्रत्येक शस्त्रक्रिया हालचालीचे द्वि-मार्गी अंतर अंदाजे) अंतरावरून शस्त्रक्रिया करण्यात यश मिळवले आहे. युद्धकाळात जखमी झालेल्या सैनिकांवर उपचार किंवा शस्त्रक्रिया करण्यासाठी हे तंत्रज्ञान वापरले जाईल. चीनच्या डॉक्टरांनी त्यांच्या ऑप्सटर-६डी ब्रॉडबँड कम्युनिकेशन उपग्रह आणि सर्जिकल रोबोट सिस्टीमद्वारे ही शस्त्रक्रिया यशस्वी केली. हे वैद्यकीय आणि तंत्रज्ञान जगतातील एक मोठे यश मानले जात आहे.
पाच शस्त्रक्रिया तिबेट, युनान आणि हैनान प्रांतांमध्ये करण्यात आल्या. पृथ्वीपासून ३६ हजार किलोमीटर उंचीवर असलेल्या ऑप्सटर-६डी ब्रॉडबँड कम्युनिकेशन उपग्रहाचा यासाठी वापर करण्यात आला. या सर्व शस्त्रक्रिया यशस्वी झाल्या असून, सर्व रुग्ण चांगले बरे झाले आणि दुसऱ्याच दिवशी रुग्णालयातून डिस्चार्जही झाले, असे चीनच्या साउथ चायना मॉर्निंग पोस्टने म्हटले आहे.
पीपल्स लिबरेशन आर्मी जनरल हॉस्पिटलच्या डॉक्टरांनी तिबेटच्या ल्हासा, युनानच्या डाली आणि हैनानच्या सान्या येथून दूर अंतरावरून पाच शस्त्रक्रिया यशस्वीपणे केल्या. बीजिंगमधील रुग्णांवर त्यांच्या यकृत, पित्ताशय किंवा स्वादुपिंडावर देशांतर्गत विकसित केलेल्या रोबोटिक शस्त्रक्रिया प्रणालीच्या मदतीने शस्त्रक्रिया करण्यात आली.
चीनचे हे यश, अतिशय दुर्गम आणि कठीण परिस्थितीतही सर्व प्रकारच्या वैद्यकीय सेवा पोहोचवण्यासाठी एक मैलाचा दगड मानले जात आहे. अतिशय गुंतागुंतीच्या आणि धोकादायक आजारांवरही सहज उपचार करता येतील.
काय आहे ऑप्सटर-६डी?: २०२० मध्ये लाँच झालेला ऑप्सटर-६डी उपग्रह या कामगिरीत महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे. प्रति सेकंद ५० गिगाबिट्स पोहोचवण्याची क्षमता असलेला आणि १५ वर्षांचा आयुष्यमान असलेला हा उपग्रह आहे. हा आशिया-पॅसिफिक प्रदेशात, विशेषतः हवाई आणि सागरी मार्गांसाठी विस्तृत कव्हरेज प्रदान करतो. विमान, जहाजे आणि दूरस्थ भागांना ब्रॉडबँड कनेक्टिव्हिटी देण्यासाठी डिझाइन केलेल्या तीन ते चार भूस्थिर उपग्रहांच्या नियोजित समूहात ऑप्सटर-६डी हा पहिला आहे.
नोव्हेंबरमध्ये, देशाचा पहिला ऑल-इलेक्ट्रिक प्रोपल्शन कम्युनिकेशन उपग्रह, ऑप्सटर-६E, इंडोनेशियाला देऊन चीनने आपले उपग्रह संवाद तंत्रज्ञान आणखी विकसित केले आहे.