
मुंबई - भारतीय बॅडमिंटन क्षेत्रात काही नावे अशी आहेत ज्यांनी देशाच्या क्रीडा इतिहासात सुवर्णाक्षरांनी आपले स्थान निर्माण केले आहे. त्यातलं एक म्हणजे सायना नेहवाल, एक झुंजार महिला शटलर, तर दुसरं नाव म्हणजे पारुपल्ली कश्यप, एक स्थिर आणि समर्पित पुरुष बॅडमिंटनपटू. दोघांचे वैयक्तिक आयुष्य काही काळ एकत्र आले असले, तरी त्यांचे करिअर त्यांच्या स्वतंत्र यशाची आणि संघर्षाची गोष्ट सांगते. चला पाहूया या दोघांच्या बॅडमिंटन प्रवासाची तुलनात्मक झलक.
सायना नेहवाल ही भारतातील सर्वात यशस्वी महिला बॅडमिंटनपटूंमध्ये अग्रगण्य आहे. ती केवळ खेळात नव्हे, तर प्रेरणास्थान म्हणूनही ओळखली जाते.
प्रमुख यश:
ऑलिंपिक कांस्य पदक – लंडन 2012
विश्व क्रमवारीत प्रथम स्थान – 2015 मध्ये सायना ही वर्ल्ड नंबर 1 ठरणारी पहिली भारतीय महिला ठरली
21 पेक्षा अधिक आंतरराष्ट्रीय पदके – सुपर सीरिज, ग्रांप्री गोल्ड, आणि अन्य स्पर्धांमधून
तीन वेळा ऑल इंग्लंड चॅम्पियनशिपची सेमीफायनलिस्ट
कॉमनवेल्थ गेम्स – सुवर्ण (२०१०), रौप्य (२०१८)
पुरस्कार:
अर्जुन पुरस्कार (2009)
राजीव गांधी खेलरत्न (2009–10)
पद्मश्री (2010)
पद्मभूषण (2016)
सायनाचे यश हे तिच्या सातत्य, फिटनेस आणि मानसिक ताकदीचे उदाहरण आहे. तिने महिलांच्या बॅडमिंटनला भारतात घराघरात पोहोचवलं.
पारुपल्ली कश्यपनेही बॅडमिंटन क्षेत्रात आपले नाव कमावले आहे, विशेषतः पुरुष गटात भारताला सन्मान मिळवून दिला आहे. त्याचं यश सायनाच्या तुलनेत शांत स्वरूपाचं असलं तरी खूपच लक्षणीय आहे.
प्रमुख यश:
कॉमनवेल्थ गेम्स 2014 – सुवर्ण पदक (पुरुष एकेरी)
तो हा पराक्रम करणारा तिसरा भारतीय पुरुष शटलर ठरला
थॉमस कप स्पर्धा – भारताचे प्रतिनिधित्व
2012 लंडन ऑलिंपिक – क्वार्टर फायनलपर्यंत मजल मारणारा तो पहिला भारतीय पुरुष शटलर
BWF वर्ल्ड टूर स्पर्धांमध्ये अनेक विजयी कामगिरी
सर्वोत्तम वर्ल्ड रँकिंग:
BWF सिंगल्समध्ये Top 10 रँकिंग (2013 मध्ये)
कश्यपने बॅडमिंटनमध्ये अनेक अडथळे पार केले. त्याला अस्थमा होता, पण त्यावर मात करत त्याने आंतरराष्ट्रीय स्तरावर भारतीय ध्वज फडकवला.
| तुलनात्मक विश्लेषण: | सायना VS | कश्यप |
| घटक / मापदंड | सायना नेहवाल | पारुपल्ली कश्यप |
| आंतरराष्ट्रीय यश | ऑलिंपिक पदक विजेती, वर्ल्ड नं. 1 | कॉमनवेल्थ सुवर्ण, ऑलिंपिक क्वार्टर फायनल |
| महिला / पुरुष श्रेणी | महिला एकेरी | पुरुष एकेरी |
| पदकांची संख्या | 20+ आंतरराष्ट्रीय स्पर्धा | 10+ महत्त्वपूर्ण स्पर्धा |
| पुरस्कार | पद्मभूषण, पद्मश्री, खेलरत्न, अर्जुन | अर्जुन पुरस्कार |
| प्रसिद्धी व ब्रँड व्हॅल्यू | अत्यंत उच्च | मध्यम |
| बायोपिक चित्रपट | "सायना" (2021) – अभिनेत्री परिणीती चोप्रा | नाही |
| सामाजिक प्रभाव | महिला क्रीडापटूंना प्रेरणा | शांत कामगिरी करणारा आदर्श खेळाडू |
2018 मध्ये दोघांनी विवाह केला होता. त्यांचा एकत्र सराव, बॅडमिंटन अकादमीतले दिवस, आंतरराष्ट्रीय स्पर्धांतील एकत्र सहभाग या गोष्टींमुळे ते आदर्श क्रीडाजोडी ठरले. परंतु, आता दोघांनी विभक्त होण्याचा निर्णय घेतला आहे. एकमेकांना वेळ देण्यासाठी दोघांनी हा निर्णय घेतला असल्याचे सांगितले आहे.